No Censorship!

خبری، تحليلی و انتقادی

یک قدم به پیش؛ دو قدم به پس!

اثرات نبود احزاب سیاسی در پارلمان

قيام جمال

ولسی جرگه نشست های رسمی خود روی بر رسی صلاحیت تیم پیشنهادی آقای کرزی را آغاز کرده و به انتظاراتی که در این مورد میان مردم وجود داشت، پایان داد.  مردم انتظار داشتند که با معرفی اعضای کابینه آقای کرزی و گرفتن رأی اعتماد از سوی پارلمان، به سالها حاکمیت بدون اشتراک مردم، در افغانستان، پایان داده شود. البته این انتظار همچنان باقی است زیرا سرنوشت اعضای تیم پیشنهادی آقای کرزی هنوز مشخص نشده است.

نوع برخورد در شنیدن برنامه ها و پلان های عادی و انکشافی اعضای تیم پیشنهادی آقای کرزی، از سوی نماینده گان مردم و نحوه مبادله سوال ها و جواب ها میان کاندیداهای وزارت و نماینده گان مردم در ولسی جرگه، از سوی تحلیلگران به گونه های متفاوت به قضاوت گرفته شده است که نشان از تعدد تحلیل های سیاسی موجود در افغانستان دارد.

بعضی ها برخورد نماینده گان با کاندیداهای وزرات را توأم با احساسات و اعتراض دانسته و امیدوار نیستند که بازی رد و تایید وزرای پیشنهادی آقای کرزی به این زودی ها پایان بیابد؛ بلکه در این میان، مبارزه پنهان قدرت در میان جناح های صاحب نفوذ، در پارلمان و حکومت، در قالب رویایی تیم همکار آقای کرزی با نماینده گان پارلمان، ادامه خواهد یافت. چه اینکه طرح سوالات گوناگون توأم با احساس و اعتراض از سوی نماینده گان ولسی جرگه، نشاندهنده عدم علاقمندی نماینده گان ولسی جرگه، با افراد پیشنهادی آقای کرزی بوده و  نماینده گان عضو جناح های متفاوت موجود در پارلمان، خویشتن را در صورت استیلای این افراد بر وزارتخانه های پیشنهادی، قانع نشده و  حتی ترد شده می دانند. از همین رو در جریان مبادله سوال و جواب با کاندیداهای پیشنهادی سعی می نمایند تا از حدت و شدت کار گرفته و با نشان دادن ضرب شصت به کاندیداهای پیشنهادی، زمینه های عدم تایید شان را فراهم نمایند.

اما بعضی از تحلیلگران عقیده دارند که نوع برخورد نماینده گان مردم با کاندیداهای پست وزارتخانه های حکومت آقای کرزی، نشاندهنده روحیه احساس مسوولیت در میان نماینده گان مردم بوده و آن را برای بنای یک افغانستان " کار با مسوولیت" با خوشبینی استقبال می کنند.  گویا این نوع رویایی، نه از سر مجادله بوده ، بلکه نشاندهنده سلامت برخورد در میان اعضای پیشنهادی تیم آقای کرزی با اعضای ولسی جرگه می باشد.

به نظر می رسد یک خلاء در پارلمان افغانستان وجود دارد که مانع از سمت دهی مشخص و روشن این نهاد مقتدر، در زمینه های طرح سوال یا اعتراض و رد یا تایید اعضای تیم پیشنهادی آقای کرزی را باعث می گردد. چیزی که اولین دوره  تشکیل پارلمان افغانستان آن را ندارد، عضویت احزاب مقتدر با پالیسی های مشخص و روشن و خط مشی اعلام شده  می باشد. البته بسیاری از شخصیت های برجسته ای که در ولسی جرگه افغانستان عضویت دارند، عضو احزاب سیاسی بوده و حتی بسیاری از ایشان رهبریت شماری از احزاب سیاسی رسمی و راجستر شده در کشور را عهده دار می باشند، اما آنچه که در اصل، مشکل عدم تسلط احزاب بر پارلمان را باعث گردیده، نبود احزاب سیاسی مقتدر با بگروند روشن در گذشته دور و نزدیک افغانستان، همرا با پشتیبانی مردم می باشد.

بسیاری از احزاب در افغانستان سابقه نظامی داشته و اکنون که بر اساس هدایت قانون اساسی کشور، داشتن شاخه های نظامی برای احزاب ممنوع شده است، هنوز هم با وصف اینکه رسما شاخه های نظامی شان را منحل کرده اند و نهاد های موجود موظف در این زمینه نیز انحلال شاخه های نظامی این احزاب را تایید کرده و به همین اطمینان این احزاب جواز فعالیت را دریافت کرده اند، برای مردم هنوز زود است تا به این احزاب به عنوان حزب عاری از شاخه های نظامی باور نمایند.

از سوی دیگر احزابیکه با نام های جدید، فعالیت های خویش را آغاز کرده اند و در گذشته هم کدام سابقه نظامی نداشته اند نیز تا کنون شرایط لازم برای حزب شدن و توسعه فعالیت های حزبی را پیدا نکرده اند تا از آنها انتظار داشت تا در پارلمان افغانستان نیز موقف تاثیر گذاری را بدست آورده بتوانند.

اساسا یک مشکل در زنده گی احزاب وجود دارد که باعث عدم اعتماد  مردم به آنها می گردند. احزاب سیاسی در افغانستان نوین، دقیقا زمانی فعالیت های سیاسی شان را آغاز کرده اند که تعدادی از انجو ها نیز بنام انجام کمک های بشردوستانه اما به هدف اندوختن سرمایه، شروع به کار کرده اند و اغلب مردم گمان می برند که احزاب سیاسی نیز، موسساتی چون انجو ها می باشند که می خواهند به نام فعالیت های سیاسی، منابع فند دهنده را پیدا کرده و پول بدست بیاورند. همین نگرش، سبب می گردد تا احزاب نوپای سیاسی نتوانند در اولین دوره انتخابات پارلمانی افغانستان، نماینده گی مردم در ولسی جرگه را بدست بیاورند.

البته نمی توان از ضعف عمده ای دیگری نیز نا دیده گذشت که در تضعیف موقف احزاب سیاسی در پارلمان و  خارج از آن نقش به سزایی دارد. به تکرار دیده شده است که تعدادی از  رهبران احزاب متعدد سیاسی، با ارائه یک خط مشی روشن، نتوانسته اند روی اصول درج شده در اساسنامه های شان، استوار بوده و هر ازگاهی تغییرات چندین درجه ای را در فاصله های زمانی نه چندان دور، بوجود آورده اند. مردم به کرات شاهد تشکیل و انحلال ائتلاف های متنوع سیاسی بوده اند، که هیچ کدام پایداری لازم را نشان نداده و باعث بوجود آمدن بی اعتمادی میان مردم گردیده اند.

به همین موجب؛ هیچ تضمینی نیز وجود ندارد که سران احزاب سیاسی راه یافته به پارلمان، در تصمیم گیری های شان پایدار بوده و بتوانند یک پیش زمینه قابل اعتماد، برای پیش بینی اینکه حکومت آینده افغانستان از چه طیف افراد و اشخاص، تشکیل خواهد شد را بوجود بیاورد. می توان گفت که در این شرایط و در صورتیکه هر لحظه تشکیل و تجدید ائتلاف های نا پایدار در درون پارلمان پبیش بینی می شود،  تکمیل دولت در کشور ما با یک قدم به پیش و دو قدم به پس، در کوتاه مدت میسر نخواهد بود.