اندر باب تحلیل، تحمیل و تجلیل در کابل پرس!

حکیم فرحت
 

 در ایام قدیم، نزد مردی فهیم که از خردمندان روزگار بود و از منتقدان دربار، کتابی چند همی خواندم تا به ثوابی دست یابم. یادم است که او گفت و گوشم نیک شنفت که تحلیل برای تسهیل است نه برای تجلیل و تحمیل؛ و در خبر، اگر و مگر را مکانی نباشد و شک و تردید را مقامی. تحلیل را توان است که باور بیافریند، ولی ارزش خبریش دیری نپاید و زود باشد که قیر و شیر آن سان که است، آسان از آب بدر آید.
... آن گاه که عصر انترنت فرارسید، مرا نیز دستی به دامنش افتاد و گذر هایی بر مأمنش. کابل پرس را سایتی شورانگیز و جهانی دل انگیز یافتم.
روزی مصاحبتی خواندم از رزاق مأمون که از گردش گردون، شکایت بی پایان داشت و در حاشیة برکناریش از "گفتمان" حکایت فراوان. گفته هایش را راویان کابل پرس چنین آوردندی:
"در تاريخ 7 دسامبر سال روان، دو نفر از روسای طلوع، جاهد و زيد محسنی مرا کار داشتند. به دفترشان رفتم. آنان با قيافه های ترسيده، نگاه های گريزان وارد صحبت شدند. زيد گفت. نه برد و نه آورد. گفتمان (نام برنامه ی تلويزيونی رزاق مامون) برای ما اهميت ندارد. ما مشکل مالی داريم، می خواهيم حقوق شما را کم کنيم. من قبلا خبر داشتم جاويد لودين (رييس دفتر حامد کرزی)، فاروق وردک(رييس اداره امور، وزير دولت در امور پارلمانی و...)، رنگين دادفر سپنتا (وزير امور خارجه) و وزير داخله، گفتمان را برنامه ای براندازانه می دانستند."
ذهنیتی در من ایجاد گشت و بر خاطرم نقش بست که اگر حال بدین منوال است، پس وردک و لودین، مقبل و رنگین، در حمایت از حامد کرزی و حفاظتش بر آن مسند پولادین، همدست همی اند و متفق الرأی بسی.
با بدبینانی چند همصحبت گشتم، همی گفتند که مأمون در مهم تراشیدن خود کوشان است و در مطرح کردنش مترصد و پویان! خود را با وزیری چند مواجه تراشیدی، بدان امید که این خیز کلان بر شهرتش بیفزودی؛ تا مگر کمبودات از عدم ممارست بر تعلیمات و نرسیدن بر بلندای مقامات، پنهان شود و بسا چیز های دیگر کتمان. ورنه چرا بر حسب واقعه گویان، با "حقوقی کمتر" بر ملازمت خود دوام نفرمودی و در اتمامِ رسالت، رهنوردیی مدام؟
روزکی چند گذشت؛ لودین که دفترداریِ رئیس جمهور بر عهده داشتی، از مسندش استعفا کردی و با کرزی و کشورش وداع. راز بر همگان مکتوم ماند و نامعلوم که او از جانب ارباب قدرت زیر فشار بیامد یا به سان مامون، با "حقوقی کمتر" ناسازگار؟ بوالعجبی روزگار دیری به یک حال نپایید. کابل پرس با کتابتی دیگر از مأمون، اندوده گشت و بر تعجب ابنای آدم افزوده! مأمون از رابطه بین لودین و حلقة معترضان کرزی سخن ها همی گفت و از مخالفت ها میان جاوید و وردک، دُر ها همی سفت. منِ تَوهمات آگنده را بر آن همدستی و این مخالفت، خنده همی آمد. چگونه است که وزیرانی چند در زدودن مأمون همکار اند ولی در بین خود نامیمون و ناسازگار؟
هنوز سر در این مخمسه پیچیده مانده بود که بیاناتی دیگر از همان قلم بر سایت کابل پرس چیره گشت و روزگار عقل این حقیر تیره! و آن به این احوال: "مقدمات کودتای سپید در کابل، نشانه های نجات و سقوط، اتمر و احدی از پناه در کمین و کودتای سپید راهی نزدیکترین، کرزی برکنار می شود". من از خوشی در پیراهن نگنجیدم که در وسط موسم سرما، بهار می شود.
من ساده دل که به خامه ها و راقمه ها باور داشتم، سرنخی از این کتابت ها به دستم خورد؛ اما چه گیج و گمراه کننده که مبهوتت کند و حیران، دلگیرت کند و پریشان.
جایی در آن راقمه ها خواندم که فاروق وردک، جاوید لودین، وزیر داخله و خارجه همدست عمل کنندی؛ جایی دگر خواندم که مثلث فاروق وردک، عبدالجبار ثابت و عبدالکریم خرم از نزدیک شدن حلقة معترضان به حامد کرزی جلوگیری می کنندی. باز خواندم که فاروق وردک نظارت و کنترول امور کاری وزیران را به عهده گرفتی و مرکز قدرت را در بست در دست. جایی هم خواندم که تمامی بدنه های اجرایی، صلاحیت های مالی، صلاحیت های گزینش کارمندان ارشد و کلیدی در دست شخصیت های غیر جهادی و هوادار غرب ماندی و حضور چهره های جهادی در حکومت صرفاً یک نمایش.
همان بدبینانی چند را که ذکر خیر شان پیشتر گذشت، ملاقی شدم و مجلس شان را با چند ساتگین چای ساقی! آنان گفتندی که این مأمون را با طبیبان و حکیمانِِ روان درمان، رابطه یی باشد و در اضافت کردن بیماران شان ضابطه یی، تا مگر "کمبود حقوق" را از آن رهگذر جبران کند و روزگار دشوار را بر خویشتن گذران! هر یکی از دیگری پرسیدی که مگر وردک، ثابت و خرم جهادی نبودندی؟ اگر حضور جنابان در حکومت نمایش باشد، پس مرکز قدرت شان چگونه در دست است؟ و اگر فاروق وردک، لودین، مقبل و رنگین، همعنان اند و در لغو برنامه گفتمان از شیشة تلویزیون ها مان کوشان، شرط دوستی و باب جوانمردی نباشد که وردک برای مقبل و رنگین، زندانی اندر زندان بسازد و بر کار هاشان بتازد.
از خیر این همه تحلیل گذشتم و در گوشه یی نشستم. خدای عز و جل را با دو رکعت نماز نفعل، شکر گذاردم که تأثیر آن تحلیل های پارینه و پیشینة آن مرد راقم را در دماغم دیرینه کرد که می نوشت: شب خیمه بازی های ارگ در جریان و جلالی و کرزی دو سر از یک گریبان، هر دو در روز ناچار به نمایشِ مخالفت، ولی شب ها سرشار از خنده های موافقت بر سر تقسیم کرسی به آنانی که مصروف دست بوسی! و هزار این و آن دیگر که خاطر شما از آن برحذر همی باد! ولی حال می بینم که همه از اصغر تا اکبر، از عبدالله تا اتمر، از احدی تا جلالی، از لودین تا رنگین و از رحیم وردک تا هر پیرمردک، نه در یک تیم، که با هم غلیم و مشتاق رسیدن به آن کرسیِ دونیم! که کهترانش ریاست جمهوری خوانند و مهترانش شوق تکیه زدن بر دل و دماغ پرورانند.
قطعه:
نه مرد است آن به نزديك خردمند
كه با پيل دمان  پيكار جويد
بلى مرد آنكس است از روى تحقيق
كه چون خشم آيدش باطل نگويد

 بازگشت به بالای صفحه