ارزیابی آسیب پذیری های دانشگاه های مرکز

کمیته مستقل مشترک نظارت و ارزیابی مبارزه علیه فساداداری چندی قبل یک تحقیق و ارزیابی را تحت عنوان " تشخیص آسیب پذیری های فساد اداری" در پوهنتون های مرکز به پایان رسانید. خلاء ها و آسیب پذیری های که در نتیجه این تحقیق بدست آمده است، مبتنی بر ماده سوم « قانون نظارت بر تطبیق استراتیژی مبارزه علیه فساد اداری» که تمام مصادیق فساد اداری در آن مشخص و تعریف شده اند، می باشد. یافته های این تحقیق نشان میدهد که، پایین بودن کیفیت درسی در پوهنتون ها، استفاده ابزاری از امتحانات پایان سمستر، برخورد تعبیض آمیز با محصلان و اخذ امتحانات به گونه سلیقه‌ی از جمله مواردی اند که باعث کاهش اعتبار مراکز علمی کشور شده است. در ذیل، بخشی از یافته های این تحقیق چنین فهرست گردیده است:

• تاکنون در سیستم تحصیلات عالی جزء چند لایحه و طرزالعمل فرعی، یک قانون فراگیر که بتواند همه مشکلات این عرصه را مرفوع بسازند وجود ندارد.

• یافته های این تحقیق نشان میدهد که اسناد تقنینیی ناقصی هم که در این مورد وجود داشته، از سوی استادان و مسولین به صورت منظم و درست تطبیق و عملی نگردیده است. این مسئله باعث اعتراضات و نگرانی های گسترده محصلان شده است.

• معیاری نبودن سیستم درسی یکی از موارد دیگری اند که پوهنتون های کشور را همچنان ثابت و راکت نگهداشته است. تا کنون اکثریت از استادان از روش های کهنه و کلاسیک که با اقتضائات شرایط کنونی همسویی نداشته، استفاده می کنند.

• اعمال نفوذ و فشار های غیرموجه بالای استادان از سوی بعضی محصلان که با مقامات عالی دولت ارتباط دارند، پروسه اخذ امتحانات پایان سمستر را سخت آسیب پذیر به فساد ساخته است.

• عدم نظارت درست و منظم وزارت تحصیلات عالی از کیفیت درسی در این پوهنتون ها نیز سبب شکایات و نگرانی های گسترده محصلان شده است. یافته های این تحقیق نشان می دهد که مواد درسی در این پوهنتون ها بسیار کهنه، کلاسیک و خلاف موازین علمی اند.

• تبعیض و تعصبات سیاسی، قومی، مذهبی و زبانی فضای این پوهنتون را از یک فضای علمی و اکادمیک متفاوت ساخته است. یافته های این تحقیق نشان میدهد که بعضی از استادان عمدا تبعیضات و مسایل قومی را پوهنتون ها دامن می زنند.

• خشونت فزیکی شماری از استادان با محصلان در صنف های درسی با آنکه خلاف محیط اکادمیک و علمی می باشد، به ملاحظه رسیده است. براساس یافته های ارزیابی، برخی از استادان در صنف های درسی محصلان را مورد لت و کوب، توهین و تحقیر نیز قرار میدهند.

  

• استفاده ابزاری از امتحانات پایان سمستر توسط بعضی از اساتید پوهنتون ها به منظور منعفت جویی های نادرست و تامین روابط غیر اخلاقی نیز مایه نگرانی محصلان گردیده است.

• تغییر دادن نمرات امتحانات از سوی مدیریت های تدریسی بدون در نظرداشت استادان، یکی دیگر از مواردی است که این پوهنتون ها را سخت آسیب پذیر و متضرر ساخته است. ارزیابی تیم تحقیق نشان میدهد که، شماری از مدیران تدریسی در بدل پول و یا هم با اعمال فشارهای که بالایشان صورت می گیرد، نمره امتحانات محصلان را کم و زیاد می کنند.

• عدم یک مرجع مشخص که بطور بیطرفانه شکایات محصلان را در مورد مسایل مختلف اکادمیک بررسی نماید، نگرانی و اعتراضات محصلان را بر انگیخته است. با توجه به این، محصلان در خیلی موارد با درک وضعیت نمی خواهند مشکلات شان را مطرح کنند، چون می دانند که بطور بی طرفانه رسیدگی صورت نمی گیرد.

• اکثریت از استادان دارای درجه تحصیلی عالی که در این پوهنتون ها تدریس نمایند، نمی باشند. برمبنای یافته های این ارزیابی، اکثریت از استادان این پوهنتون ها تا مقطع لیسانس درس خوانده در صورتیکه تدریس در پوهنتون ها در شرایط کنونی اقتضای درجه ماستری و دکتورا را می کنند.