No Censorship!

از وقتی هفته نامه چای داغ نتوانست منتشر شود، گويی چيزی را از دست داده ام. شايد اشتياق اينکه اين هفته نامه چاپ می شد و به همان شيوه ی سنتی خود به دست خواننده می رسيد. از يکسو شايد اين تصور محدود ما از رسانه است و از سويی ديگر شايد نبود امکانات باعث ايجاد اين ذهنيت شده بود.

اما اکنون می خواهم بگويم که با گسترش اينترنت در افغانستان،  اين ذهنيت را تغيير بايد داد. رسانه های الکترونيکی هم می توانند در افغانستان خواننده داشته باشند و حتا در شرايط  بهتری نسبت به رسانه های سنتی قرار گيرند. گرچه روزنامه و هفته نامه ای که چاپ می شود، لذت کلاسيک خود را دارد اما وسعت کار اينترنت گسترده تر از آن است که آن را انکار کنيم. اينترنت در افغانستان هم هست. پس در افغانستان هم می توان خواننده ای داشت. اينترنت در سطح وسيعی در ادارات، سازمان ها و کلب های سطح شهر کابل و هرات و مزار و ..هست. اين يعنی خواننده در همه ی اين شهر ها هست. شايد اين ضريب موفقيت رسانه الکترونيکی را بالا ببرد، هرکس از اينترنت استفاده می کند، سواد دارد و می تواند نوشته را روی اينترنت مطالعه کند. اينترنت به فراه هم رسيده است، باميان که پيشتر رفته بود و حالا ابوسعيد از دايکندی هم نسخه خطی را برای ما و شما روان می کند، از دايکندی که هنوز تلفن روشن و يا افغان بيسيم نرفته است. شما که خواننده اين سطور هستيد، از کشور های مختلفی خارج از افغانستان هم هستيد که اين اکنون مجال ما را برای اتصال گسترده فراهم کرده است.

گسترش رسانه های الکترونيکی در افغانستان اين حسن مخصوص را نيز دارد که از گزند سانسور دور بماند. علت آن خوشبختانه نداشتن تخصص فيلتر در افغانستان می باشد و متاسفانه از اين جهت که تخصص فنی در زمينه ی اينترنت می تواند به اقتصاد کشور زير خط فقر افغانستان کمک کند.  در سری نوشته هايی مثل افغانستان الکترونيکی تخيل و رويا نيست، به قلم کانيشکا پيوند تا جايی اين نکته توضيح داده شده است.

قصه سانسور در افغانستان دور و دراز است اما آنچه درباره هفته نامه چای داغ اتفاق افتاد چه بود؟ هنوز هم بسياری از دوستان يا خوانندگان چای داغ با من تماس می گيرند که مگر چای داغ سرد شد؟ با گذشت نزديک يک سال از عدم انتشار آن هنوز چای داغ را برخی که نه هرکس که خوانده باشد و کمی سلول های خاکستری مغزش فعال باشد بياد دارد . اين خوشحالم می کند و اميدوار.

اما براستی چرا چاپ  چای داغ را نتوانستم ادامه دهم که حالا ناچار شده ام به همين اينترنت بازگردم و مثل پناهگاهی خود را دوباره در لابرينت های آن قرار دهم؟

پيش شماره هفته نامه چای داغ که با اين دو تيتر منتشر شده بود: کابل تشناب بزرگ و کرزی و گنجشکان افغانستان، باعث شگفتی هر که به دستش رسيده بود شده بود. شماره اول آن با تيتر حامد کرزی را به حمام بفرستيد و ملاقات با رييس جمهور خريد و فروش می شود موفق تر نشان می داد. شماره سوم هم آمد و متوقف شد. چرا متوقف شد. آيا سانسور به سراغش آمده بود و يا اتفاق ديگری افتاد که از چاپ نبرآمد؟ گاهی احساس می شود که سانسور تنها يعنی اينکه يکی را لت و کوب کنند، در هفته نامه اش را مستقيما مهر و لاک کنند، بندی اش کنند و فلان و بهمان کنند. گاهی هميشه اما اين صادق نيست و سانسور غير ملموس تر وارد می شود و کاری می کند که خودت ميدان را خالی کنی. مثلا وقتی تو مطابق آزادی های اوليه آدمی به خودت اجازه می دهی آزادانه بنويسی و کسی را سانسور نکنی، منابع مالی که نه، همه ی بود و نبود اقتصادی ات، اعلان و آگهی ای رسانه ات را متوقف می کنند. خيلی راحت کسی که به تو آگهی می دهد تهديد می شود و البته محافظه کاری تاجران ما هم بی سهم در اين سانسور غير رسمی و پشت پرده نيست.