درحاشیهء معذرتخواهی جنرال عبدالرشید دوستم

راقم این سطور به هیچ وجه مدافع جنرال عبدالرشید دوستم نیست ولی حقیقت مسلم آن است که چسپیدن چند قرنهء پشتونها بر اهرمها وساختارهای حاکمیت در افغانستان کنونی نه تنها که خود پشتونها را از کاروان تمدن وپیشرفت باز داشته است بلکه اقوام غیر پشتون یا غیر افغان این سرزمین را دربرابر هم قرار داده وحس بی اعتمادی وترس ازیکدیگر را در وجود شان زنده ساخته وشیرازهء وحدت وهمدلی را میان آنها بکلی از بین برده است .

ازهمین جاست که امروز ازبکها وتاجیکها وهزاره ها هرکدام کوشش دارند تا به شکل مستقلانه وجدا گانه با قبیلهء برتر وارد معامله شده و از قبیلهء برتر " افغان" مشارکت درقدرت را گدایی کنند. از قبیلهء برتر تضمین بخواهند و خط وامان نامه دریافت کنند تا فلان قوم درین سرزمین مورد الطاف شاهانهء قبیلهء برتر قرار میگیرد وآنها را زیر نام مبارک " افغان" درین سرزمین جا میدهد وبه سوی کوچ اجباری ونسلکشی نمیکشاند. چنین کاری درآینده هرگز به نفع باشنده گان وشهروندان این سرزمین بشمول پشتونها نیست وهرگر نخواهد بود.
جدا شدن جنرال عبدالرشید دوستم ازبدنهء جبههء ملی وپیوستن او با متعصب ترین چهرهء پشتونی حکایت ازهمین تراژیدی تاریخی وبی اعتمادی قومی دارد که هنوزهم اقوام غیر پشتون افغانستان بالای یکدیگر شان باور ندارند. شاید نزد بعضی ها پیوستن جنرال عبدالرشید دوستم به اشرف غنی احمدزی یک حادثهء آنی وفوری باشد ولی ازنظر من چنین امری حاصل ماه ها کار وتلاش استخباراتی وتبلیغاتی است.
نشر عمدی سخنان غیر مسؤولانه واحمقانهء چند سال پیش استاد عطا محمد نور درتلویزیون ژوندون دربارهء جنرال عبدالرشید دوستم که گویا : آقای نور؛ سگ طالبان را نسبت به دوستم ترجیح میدهد یک نمونه ای کوچکی ازهمچو تلاشهای سیاسی پلان شده بود که برای کشاندن ازبکها به محور شخصیتهای متعصب پشتونی براه افتاده بود.
محافل حاکمهء پشتون؛ درطول تاریخ زمامداری وحاکمیت قبیلوی شان سیاست تفرقه بینداز وحکومت کن را از باداران انگلیسی شان به ارث برده اند؛ تاریخ دوقرنهء حاکمیت پشتونها درین سرزمین اشغالی بنام افغانستان همچو جنگ اندازی ها را توسط بازیگران پشتون زیاد دیده است؛ پشتونها بخاطر اینکه خوبتر بتوانند زمام امور را بدست داشته باشند وباخاطر جمعی وخیال راحت بر اسپ مراد قمچین بزنند همیشه از اختلافات زبانی ومذهبی میان غیر پشتونها استفاده کرده اند؛ تاجیکها وهزاره ها را به بهانهء مذهب ازهم جدا نگاه داشته اند وحتی یکی را توسط دیگری قتل عام نموده اند؛ ازبکها وتاجیکها را به بهانهء اختلافات زبانی باهم انداخته اند وازین اختلافات به سود منافع قومی وزبانی شان بهره برده اند.

درین هیچ جای شک وشبهه وجود ندارد که جنرال عبدالرشید دوستم ازجمله شخصیتهای تاثیر گذار ومطرح درچند دههء اخیر روزگار ما می باشد؛ جنرال عبدالرشید دوستم از دل داغترین حوادث روزگار سر بیرون آورده است؛ این شخصیت کاریزماتیک ازمحبوبیت فوق العاده ایی درمیان هوادارانش منجمله باشنده گان شریف وستمدیدهء ازبک تبار افغانستان برخوردار است. ازنظر تاریخی ؛ شباهت های زیادی میان این جنرال جنگ آزموده و یکی ازشخصیتهای تاریخی زادگاهش ابومسلم خراسانی وجود دارد.
ابومسلم خراسانی از منطقهء آقچهء شمال افغانستان کنونی ؛ سربرآورد وبرضد تبعیض وبرتری طلبی های اعراب که هیچ اساس ومنشا دینی وقرآنی نداشت قد علم کرد وخلافت بغداد را از دست اموی ها گرفت و به عباسی ها سپرد ولی سپس خودش قربانی این اقدام خیر اندیشانهء خود قرار گرفت.
میگویند : خلیفهء عباسی که ازبرکت شمشیر زنی ابومسلم خراسانی براریکهء قدرت تکیه زده بود؛ بعداز آنکه زمام امور را بدست گرفت و آهسته آهسته پنجه های آهنین را بر ریسمان قدرت محکم بست آنزمان به فکر ازبین بردن ولینعمت خویش ابومسلم خراسانی افتاد. او از ابومسلم خراسانی دعوت کرد تا به بغداد بیاید. زمانیکه ابومسلم خراسانی را درکاخ خلافت دعوت کرد؛ به او گفت: دریک اقلیم دوپادشاه نمیگنجد؛ تا وقتیکه تو زنده باشی ؛ مردم ازمن اطاعت نمیکنند ودساتیر وفرامین مرا جدی نمیگیرند و مرا دست نشاندهء تو می پندارند؛ بناء من مجبور استم تا سرت را ازتن ات جدا سازم تا مردم بدانند که خلیفهء اسلام هرگز محتاج ابومسلم خراسانی نیست. همان بود که این مرد پاک طینت را سر برید وبخاطریکه مردم یقین نمایند که دیگر ابومسلم درقید حیات نیست سرش را از بام کاخ خلافت به زمین انداخت وهمهء مردم با دیدن سر بریدهء ابومسلم خراسانی انگشت تحیر بدندان گرفتند.

درآنزمان کشتن ابومسلم خراسانی به این شیوهء مکارانه وناجوانمردانه در کوتاه مدت ؛ مشکلات وموانع را ازسر راه خلیفهء عباسی دور ساخت ولی در دراز مدت؛ کینه ونفرت شدیدی را در قلب ؛ روح وروان خراسانیان ودرمجموع مسلمانان غیر عرب نسبت به اعراب بوجود آورد که تا امروز نیز ادامه دارد. آری!
از آن زمان تا امروز عرب ستیزی درمیان مسلمانان غیر عرب شیوع پیدا کرد وعجم ها نسبت به اعراب اعتماد شان را از دست دادند. مسلمانان عجم باوجودیکه دین اسلام را قبول کردند ولی سلطهء سیاسی اعراب را برخویش هرگز قبولدار نشدند وسلسلهء بغاوت ها وسرکشی ها برضد خلافت اعراب از همان روز بصورت وقفه ایی وپراگنده دراقصی نقاط قلمرو اسلامی سر بالا میکرد ولی بعدا با خشن ترین شکل سرکوب میگردید.
درشرایط حاضر ؛ چرخش زمان ؛ جایگاه عبدالرشید دوستم را با تفاوتهای اندکی با جایگاه ابومسلم خراسانی در دورهء سلطهء اعراب گره زده است؛ تفاوت این است که بعوض اعراب؛ امروز سلطهء دوصد سالهء تبعیض طلبانه و قومگرایانهء پشتونها که بمراتب از اعراب ؛ متعصب تر وظالمتر و عقب مانده تر است در افغانستان جایگزین شده است؛ اعراب نیز از بقدرت رسیدن عجم ها درکاخ بغداد درهراس بودند؛ پشتونها نیز ازبقدرت رسیدن غیر پشتونها در ارگ ریاست جمهوری کابل هراس دارند؛ اعراب نیز از عجم ها به شکل ابزاری دراختلافات داخلی وقبیلوی خودشان استفاده میکردند؛ پشتونها نیز از غیر پشتونها در اختلافات ذات البینی شان به شکل موقتی استفاده نموده ودرنهایت آنها را برسرنوشت ابومسلم ها مواجه می سازند.
نام جنرال عبدالرشید دوستم در آخرین سالهای حاکمیت جنرال نجیب الله احمدزی ؛ زمانی به اوج شهرت رسید که قوای تحت فرمان آقای دوستم ؛ مستحکم ترین پایگاه حزب اسلامی در تنگی واغچان لوگر را به تصرف خویش درآورد وبه قوای نظامی حزب اسلامی که درآنجا لانه کرده بود بزرگترین خسارات مالی وجانی را وارد نمود. ازآن زمان به بعد نام جنرال عبدالرشید دوستم به سرزبانها افتید ودر رسانه های نشراتی تلویزیون دولتی از جنرال عبدالرشید دوستم بحیث قهرمان تجلیل بعمل می آمد. اما دیری نپائید که جنرال نجیب الله احمدزی به اساس مشورهء قومگرایان پشتون منجمله سلیمان لایق؛ ازین پیروزیها وقهرمانی های جنرال دوستم بدلایل اشتراکات قومی اش با گلبدین حکمتیار سرخورده شد وخواست که به پیروی از تاکتیک های خلیفهء عباسی؛ عبدالرشید دوستم را از صحنه بردارد؛ ولی زمان برای نجیب الله احمدزی چنین مجالی را نداد. زیرا جنرال دوستم درزمان حاکمیت نجیب الله احمدزی؛ هم ازنظر وسایل جنگی وهم ازنظر پرسونل مسلکی نظامی بحد کافی خودش را تقویت کرده بود.
درست درهمین نقطه است که فاشیستان پشتون جنرال نجیب الله احمدزی را نمی بخشند واورا باوجود پشتون بودنش بخاطر این کارش به باد انتقاد میگیرند؛ آنعده از طالبانی که در روز اعدام جنرال نجیب الله احمدزی شاهد بگو مگوهای لفظی میان نجیب الله احمدزی وطالبان بوده اند خاطرنشان ساخته اند که : یکی از دلایل اعدام جنرال نجیب الله احمدزی؛ انتقامگیری پشتونها از او به سبب بزرگ ساختن قوماندانان ملیشیای قومی ؛ خصوصا ملیشه های ازبک تبار تحت فرمان جنرال عبدالرشید دوستم برضد ارتش منظم وزارت دفاع برهبری جنرال شهنواز تنی بود. جنرال تنی نیز درمصاحبه های خود؛ بر این امر تاکید دارد که درپهلوی دیگر انگیزه ها ؛ یک علت اساسی دیگر بغاوت او علیه جنرال نجیب الله احمدزی ؛ همانا تقویت ملیشه های قومی برضد ارتش وزارت دفاع توسط نجیب الله احمدزی بود.

هرچند بسیاری ها خصوصا دشمنان متعصب قومگرای جنرال دوستم چه پشتون وچه تاجیک جنرال عبدالرشید دوستم را مرد بیسواد وجاهل وفاقد شعور سیاسی معرفی میکنند ولی برعکس ؛ آنچه که ازعملکرد های سیاسی ونظامی این جنرال کارکشته درین چند سال معلوم میشود نشان میدهد که جنرال دوستم ؛ نه تنها که بیسواد نیست بلکه کاملا بربخش وسیع ازصفحات تاریخ این سرزمین وکشورهای همجوار؛ احاطه وتسلط دارد، به عبارت واضحتر میتوان گفت که جنرال دوستم ازسرگذشت شخصیتهای تاریخی بحد کافی اطلاع دارد. بناء هرکسی که جنرال دوستم را مرد بیسواد وفاقد درک سیاسی وتاریخی میداند فردا تاریخ بر حماقت وغباوت خود او خواهد خندید.
مشکل جنرال عبدالرشید دوستم همانا مشکل ساختاری قومی در افغانستان است ودقیقا همان مشکلی که به آن احمدشاه مسعود وعبدالعلی مزاری دست وپنجه نرم کردند ولی هردو بدلیل همین ساختارهای قومی در زنده گی شان نا کام ماندند. طوریکه دربالا عرض شد؛ سلطهء قومی پشتونها درطول دو قرن درین سرزمین هرگز اجازهء رشد و پیشرفت شخصیتهای غیر پشتون را درین ماتمکده نمیدهد؛ پشتونها هرگز تحمل دیدن شخصیتهای مطرح سیاسی ونظامی از میان اقوام وملیتهای غیر پشتون را ندارند. این سلطهء ظالمانهء قومی هر رهبر ونخبهء غیر پشتون را یا مطیع وغلام گوش بفرمان میخواهد ویا بدنام . چنین نا بردباری ونا شکیبایی ؛ متاسفانه حتی بر روابط دوستانهء ترک تباران وتاجیکان وهزاره ها وقزلباشان وبیاتها ونورستانیها تاثیرات منفی بجا گذاشته است؛ با دریغ ودرد؛ بجای آنکه سیاست مداران پشتون از عملکردهای خائنانه ونفاق افگنانهء خود و پدران شان درین سرزمین معذرت بخواهند؛ برعکس این وارثان ستمدیدگان اند که پیشدستی نموده واز بی احترامی خود دربرابر ایل جلیل وبزرگوار " افغان" معذرت میخواهند.
با همه حال؛ حالا که چنین اتحاد وهماهنگی میان این جنرال کار کشته وجناب اشرف غنی احمدزی برقرار شده ؛ امیدواریم که جناب اشرف غنی احمدزی ازین اتحاد وهماهنگی ملی مانند اسلافش بحیث ابزار سیاسی وتبلیغاتی موقت برای تحمیق وخرسازی غیر پشتونها وتحریک ازبکها برضد تاجیکها استفاده نکند وعملا ثابت کند که او با دیگر قدرت طلبان فاشیست پشتون فرق دارد.
جناب اشرف غنی احمدزی باید ثابت کند که او بادیگر فاشیستهای پشتون تفاوتهای ماهوی دارد و همانطوریکه جنرال عبدالرشید دوستم جرأت کرد واز اشتباهات گذشتهء خود معذرت خواست ؛ ایشان نیز باید ازخیانتها ونفاق اندازیها وانحصارگرایی ها و وطنفروشی های پدرانش به سود انگلیس ها وحالا پاکستان از غیر پشتونهای این سرزمین معذرت بخواهد. جناب اشرف غنی احمدزی؛ باید برای غیر پشتونها وفاداری وصداقت خود را به اثبات برساند که ایشان مانند دیگر فاشیستهای پشتون کوچکترین اصراری بر افغان بودن همهء شهروندان این سرزمین ندارند
جناب اشرف غنی احمدزی باید به غیر پشتونهای این سرزمین تعهد بسپارند که : نام قومی این کشور را که در زبان انگلیسی به معنای سگ شکاری ترجمه شده است ازسر شهروندان شریف ونجیب این کشور به شمول پشتونها می بردارد وبه عوض آن نام تاریخی این کشوررا یعنی خراسان را باز میگرداند.
جناب اشرف غنی احمدزی ؛ باید درزمینهء مشکل مرزی افغانستان با پاکستان علنا پلانها وبرنامه های شانرا اعلام کنند که درصورت رسیدن به مقام ریاست جمهوری دربارهء این مشکل تاریخی افغانستان با پاکستان چه برنامه دارند؟
آیا ازنظر ایشان پشتونهای پاکستانی؛ میتوانند "شهروندان اینطرف مرز" حساب شوند؟
جناب شان باید درمورد آغاز روند آمارگیری نفوس تحت نظر نماینده گان با صلاحیت سازمان ملل متحد برنامهء شان را به شکل جدی و دقیق آن اعلام نمایند که درین باره چه برنامه دارند وچگونه این برنامه را آغاز وازکجا شروع میکنند.
اگرچنین توافقاتی میان جناب اشرف غنی احمدزی ومحترم جنرال عبدالرشید دوستم به امضا رسیده باشد مسلما که رسیدن جناب اشرف غنی احمدزی به مقام ریاست جمهوری آینده با معاونیت ودستیاری جناب جنرال عبدالرشید دوستم خالی ازخیر برای کل باشنده گان این سرزمین نخواهد بود ؛ درغیر آن اگر چنین توافقاتی میان طرفین صورت نگرفته باشد کلاه ماندن بالای سر یکدیگر معنا میدهد وچنین کاری ؛ تراژیدی افغانستان را بیشتر به درازا می کشاند.
اگر جناب اشرف غنی احمدزی ؛ به این فکر باشند که ایشان مانند آقای کرزی وگلبدین؛ از وجود جنرال دوستم استفادهء ابزاری میکنند ومطابق فرمودهء یکی از هواداران شان که جناب احمدزی ازسیاست :" تفرقه بینداز وحکومت کن" برضد پنجشیریها و برضد همهء تاجیکان وهزاره ها استفاده میکنند وبعد خود اورا مانند (میلسویچ) دست بسته به مقامات قضایی سازمان ملل متحد بحیث جنایتکار جنگی می سپارد، فکر کنم که عملی ساختن چنین برنامه ایی برای جناب احمدزی سهل وآسان نباشد؛ هرچند در دنیای سیاست هرچیزی امکان دارد ولی آنچه که از عملکردهای این جنرال کارکشته من بیاد دارم او هرگز زیر بار نخواهد رفت. به امید اتحاد وباهمی همهء اقوام غیر پشتون افغانستان زیر لوای دموکراسی وعدالت اجتماعی.