بازی چندلایه در حلقه ی پیمان امنیتی!

پيمان يكي از اصول ساختارسازمنافع ملت هاوتمثل عدالت وصداقت درمعادلات خوردوبزرگ سیاسی واقتصادی میان دوطرف معامله کننده می باشد كه عمري دارد به درازعمرآدمي. درهربرهه ي تاريخ بشرپيمان هابه شكل ازاشكال صورت گرفته ومنافع جانبين تعريف شده. پيمانهاچارچوب هايي دارند كه باهمه ي توتمها،تابوها،آداب ورسومهايي كه آدميان براي پاسباني ازعلاقه منديهاي خويش بادرنظرداشت منافع جانبين نه تنهابادستان وكاغذهابسته مي شودبل باچشم ها درانديشه هاحك مي شود. پيمان ازکوچکترين بخش جامعه بشري تاكلان ترين بخش آن كاربرد دارد؛ پيمان ها ميان انسانهاانفرادي باخويشتن خويش،دوطايفه ياقبيله،دوجريان فكري ودوكشور درچوكات(سياست،اقتصاد،امنيت و....) صورت ميگرد. قمت وارزش پيمانهادراين است كه ؛هردوطرف معامله كننده يك سري پيش شرط هاراوضع مي كنندوبرمبناء آن عمل مي كنند. كشورما"افغانستان" دردهه پساطالباني وبه زبان ديگردهه تحول به دهاپيمان را روي كاغذثبت تاريخ پنج هزارساله خودساخت امااين پيمانهاچقدرچرخ منافع مردم راسرعت بخشيدبسته به مديران حكومت بودوپاسیخ آن منفی است. قريب به دوماه شدكه ناقوس پيمان امنيتي باامريكا ازسوی ریس جمهورکرزی ونماینده گان گردن کلفت واربابان اقوام نواخته شد. دراين انتروال زماني توليدات فكري ودغدغه هاي ذهني آدم هاي چيزفهم راچندوچون چیستی وچگونگی پيمان امنيتي تشكيل داد. از رسانهای چاپی تاالکترونیکی،ازگوینده گان تلویزن تاکارشناسانی مسلکی،ازگلادیاتورهای فیس بوکی،تیوتر تاهمه وهمه هياهوي پيمان امنيتي باامريكارا،نشخارمي كنند اماامضاء اين سندمهم وحياتي تاهنوزدروهله ابهام باقي مانده است. دراین جستار کوچک کوشش ميشودخواسته هاي ريس جمهورحامدكرزي،منافع افغانستان وامريكابه بررسي گرفته شود.
نخستین نگاه اينكه؛در موجودیت شورایی ملی چی لازم بودجناب حامد کرزی به جرگه مشورتی مراجعه کند،جرگه اي كه یک هفته اقتصاد کشور را به عقب برد و هشتاد ملیون افغانی هزينه جرگه شد. دوم؛ خواست حامد کرزی ازاین جرگه سالاری وامضاء نکردن پیمان چیست،دراين جهت گيري كرزي را كي هاهمراي ميكنند.
آخرین پرسش؛چرا امريكايهادلگرم امضااين پيمان هستن.به فرض اینکه پیمان امنیتی امضاء نشود آیاجامعه جهانی در راس امریکاافغانستان را تنهاخواهند گذاشت؟
پرسش نخست همان خواست كارداران ارگ وحكومت داران دررس حامدكرزي است.ماشوراي ملي را داشتيم چرا حامدكرزي به سنت باباي خود روآورد؟اين پرواضح است حامد کرزی بخت خود را آزموده بودکه آنچه را خواسته باشد نمی تواندازطریق شورای ملی بالای امریکایها تحمیل کند. تجربه گزنش ریس مجلس نماینده گان ،تصویب هویت "شناسنامه"وتصويب واژگان چون دانشگاه/پوهنتون از موارد اند که حامد کرزی نتوانست رضایت نماینده گان را بدست بیاورد وخواسته هایش رادربطن قانون جاه کند سرانجام كاروعمل ايشان دراين موريدسفسطفه وابسوردیته بیش نبود. ازاین راهگذربخت خود را در جرگه مشورتی آزمایش کرد. باورريس جمهواين بودهنوزعقاب سعادش درحال پروازپيران عابدش درحالي سهروجادو ومشاوران سكولارش درحال فريب مردم به نفع جناب عالي كارد مي زنند درحاليكه چرخ چانه زني برعكس خواسته هاي ايشان چرخيدونماينده گان خود خواسته أش به يك صدابه امضاسندامنيتي كف زدن. نيك بختانه، آنچه جناب سلطان فكرميكرد نشد واكثريت مطلق اعضای جرگه مشورتی به امضاء سندامنیتی مهرتايدكوبيدن.حامد کرزی باایجاد جرگه مشورتی ميخواست به امريكايهانشان دهدكه من يك چهره ملي مردمي وذي نفوذ هستم ودرقالب اين بازي چندخواست داشت: اول اینکه،امریکایهاهرنوع کار وفعالیت که در افغانستان می کنند نباید بدون مشوره حامدكرزي انجام دهند ودر همه امور به مشوره ايشان عمل كنند. دوم؛ درانتخابات أينده امریکایهاباتمام معنی ازشخص مورداعتمادش حمایت کنندوبه ضمانت کامل آنرابه صندلی قدرت نشانند. آخراينكه؛ ناتوازحملات شب هنگام وکشتاربرادران ناراضی اش دست برداردوزندانيان گوانتانامو را رها نمایند. چنين خواسته هاازسوي حامدكرزي براي امريكاي هاسخت تمام شدوامضای سند دروهله ابهام باقي ماند.
درپاسخ دوم باید گفت: مردم افغانستان ازجنگ خسته شدن بیشتر از سه دهه شده جنگ نسل اندرنسل برمردم تحمیل شد هزاران طفل يتيم ،هزاران زن بيوه وبه هزران مادر درسوگ فرزندان شان گريستن ديگرمردم نمی خواهند کشور یکباردیگرآله دست همسایه هاوپناه گاه تروریست ها قرار گیرد. به این ملحوظ اکثریت مطلق مردم افغانستان آماده هستن که پیمان امنیتی امضاء شوداما دراین میان تنهاملاعمروگلبدین حکمتیار حامدکرزی را پشتی بانی می کنند. آري! اين دو"گلبدين،ملاعمر"ياران غارآقاي ريس هستن زماني آن رسيده است كه اگرامريكابه خواست يارغارشان"حامدكرزي"پاسخ مثبت ندهد درپهلوی جناب ريس چنبرخواهندزدوكشور رابه باتلاق خون وآتش تبدیل وشهروندان رادرآتش غم بيشترازگذشته خواهندنشاند.
به باورمن تشكيل يك مثلث پرقدرت كه اضلاع آن"كرزي،ملاعمروحكمتيار"كه همه دادهاوداشته هاي كشور رادرقبضه ی خوبگيرندبسيارکنش ساده ی نخواهدبود. جناب ريس ويارانش بايدبدانند كه أمريكاي هابه ساده گي كشورراترك نخواهندگفت. جنگ امریکا درافغانستان طولانی ترین جنگ در منطقه ست. سیزده سال تمام امریکایها جنگیدن چپ ازصادق بودن ويانبودن اين نبرد. دراین فاصله ی زمانی عساکرامریکایی کشته شد پولهای هنگفت هزينه ی این جنگ شدبنا براين برای امریکای هابسیارساده نخواهند بود که اين همه قرباني هاي قرباني شده را ناديده بگيرند. فرارامريكاازافغانستان بمعني سقوط يك امپراطورتك قطب جهان خواهدبود. ته نشين شدن افغانستان از چشم انداز جامعه جهاني پيامدناصواب وناباب برای جامعه ای جهانی ومخصوصاامریکای هاخواهدداشت. به فرض اینکه امریکاافغانستان را ترک کرد،افغانستان خانه امن برای تروریستان جهان میشود،موجویدت تروریستان درافغانسان زنگ خطربراي امریکای هادرسراسرجهان خواهد شدودیگرامریکای هاقادرنخواهند بودتانقش لوکوموتیویی سیاست واقتصاد جهان را افاکنند. اينجاست كه زمينه ي ظهوريك غول اقتصادي جوان"چين"مساعدمي شود،اين دگربه هيج قمت براي امريكاي هاپذرفتني نيست. ازأنجايكه افغانستان مركزثقل آسيا وازديد ژيوپلوتيك وژيواستراتيژيك موقعيت بس مهم وحياتي محسوب مي شودپس امريكاي هابودن خودرا دراين نقطه اي گيتي لازمه اي حفظ امپراطوري خود مي دانند. ازاين راهگذرباورنگارنده برآن ست که امريكايهاتاآخرريسمان معامله گري، كرزي را همراي مي كنند اگربه نتجه اي نهاي نه رسيدند منتظرحكومت بعدي خواهندماند. درانتخاب ريس جمهورآينده امريكايهانقش كليدي رابازي ميكنند سرانجام ريس جمهوربعدي به امضاء پيمان مهرتايدخواهدگذاشت وحامدكرزي دادپشيماني.
واپسين سخن اينكه، عدم امضاء پیمان امنیتی باایالات متحده امریکاکشورراباری دیگر به جنگ های داخلی سوق میدهد. افغانستان بار دیگر به بستر طالب سازی وكمپني بزرگ توليدي تروريزم عوض خواهدشد. آنگاه؛مكتب ودانشگاه سنگرجنگ،اوكسجن تنفسي آدميان دود تفنگ وجرثقل تخريبي به جاي نغمه وترانه گزين خواهدشد. اقتصادكشوركلن ازخيزش بازخواهدماندكه پس لرزهاي آن همین اکنون ظاهرشده(کند کاری کارخانه های بزرگ خارجی وداخلی، بلندرفتن دالروپاین آمدن پولی افغانی در بازاروفرارسرمايه هاازكشور) ازنمونه هاي اند که اقتصاد کشور را به تکانه های ویرانگر مواجه ساخته. باخروج قوت هاي خارجي درشرايط كنوني، همين اقتصادكاذب راهم نخواهيم داشت وپديده فقرتك تازي خواهدكرد. درچنين حالت آنچه پا در ركاب روزگار مامي نهدتفنگ بدستان وجنگ باوران هستن نه نخبه گان، عدالت باوران وتمدن پروران. پس برای شکستن بی هنجاری ها، هنجارهای درست را مهندسی کرد. در شرایط کنونی،یکی از هنجارهای مهم در تحکیم ثبات وامنیت امضاء پیمان امنیتی باامریکاست.