تروريزم، ولايات محروم، دانشگاه يا پوهنتون و پرويز کامبخش!

حاجی محمد محقق که ازطرف مجلس نمایندگان آلمان و بنیاد فرهنگی گوته در آلمان دعوت شده بود و مدت چند روز جلسات متعدد پرسش و پاسخ و سخنرانی در حضور نمایندگان مجلس آلمان داشته و پس از اتمام این گفتگوها با سفر به شهرها و کشورهای مختلف اروپایی مانند هامبورگ ، مونشنن، هالند، دانمارک، سوئد و نروژ از مهاجرین افغانی مقیم این کشورها دیدن نموده است. او در جلسات متعددی سخنرانی و پرسش و پاسخ شرکت کرد ، که از جمله روز جمعه 03.10.2008 در جمع مهاجرین افغانستان مقیم نروژ سخنرانی کرد.

محمد محقق در دیداری که با افغان های مقیم نروژ داشت، ابتدا در مورد سفر به اروپا و دیدارش با مقامات آلمان پرداخت و بعد بحرانهای سیاسی و فرهنگی را در افغانستان مورد بررسی قرار داد . بحرانهای چندین سالهء که منجر به آوره گی چندین میلیون شهروند افغانستان شد. او گفت که دلایلی زیادی برای هجرت وجود دارد و همچنین از اهمیت هجرت در ارتقاء سطح فکری، فرهنگی و اقتصادی از نظر پیشوایان اسلام احادیثی را به زبان عربی خواند و افزود خوشحال است از اینکه بیشتر از نسل جوان در کشورهای میزبان مشغول تعلیم و فراگیری مهارتهای ارزشمندی در دانشگاهها هستند و امیدوارست که این فرهنگ علاقه به دانشوری در بین جوانان افغانستان در داخل و خارج گسترش پیداکند. اوهمچنین از نقش مهم مهاجرین افغانی در کشورهای توسعه یافته در بهبود اوضاع سیاسی و اقتصادی افغانستان یاد کرد و گفت مهاجرین میتوانند در عرصه های اقتصادی، سیاسی و ترویج دموکراسی نقش بسزای را در جامعه ء افغانستان ایفا کنند. وی از جمله به کمکهای مردمی مهاجرین مقيم نروژ به قربانیان و آوارگان بهسود سپاسگزاری کرده و آنرا یک همدردی بسیار سازنده و ارزشمند توصیف نمود.

او سپس مشکلات موجود در اوضاع کنونی کشور را مورد بحث قرار داد که از جمله به دوگانه گی های سیاست کرزی و ضعف دولتش در عرصه های تأمین امنیت و بازسازی اشاره کرد و گفت در طول هفت سال متمادی با وجود فزیکی نیروهای حافظ صلح در افغانستان هنوز دولت کرزی نتوانسته است که حد اقل یک امنیت نسبی را برای مردم افغانستان تأمین کند. هرروز که میگذرد تروریزم در افغانستان نیرومندتر میشوند، گرانی ، سطح گرسنگی و بی کاری به اوج خود رسیده، و نگرانی مردم نسبت به آیندهء شان روزبروز افزایش میابد.

محمد محقق تصریح کرد که تقریبا هجده ملیارد دالر کمکهای جامعهء جهانی که صرف بازسازی کرده اند، فقط 16 ولایت جنوبی اختصاص یافته و اين ولايات فقط مورد توجه دولت قرار گرفته است. ولایاتی که گروه تروریستی طالبان و القاعده در آنها از قدرت نظامی بسزای برخوردار اند و همواره آبادی ها پس از مدت کوتاهی توسط نفرات طالبان ویران میگردد و کارمندان موسسات بازسازی از سوی این گروه ربوده و کشته میشوند. آموزگاران و دانشجویان هرروز از طرف نفرات وابسته به طالبان مورد تهدید قرار میگیرند که این امر باعث کاهش اعتماد سرمایه گذاران خارجی درکشور میگردد و سرمایه گذاران خارجی نسبت به آیندهء افغانستان برای رشد سرمایهء شان دلسرد میشوند و ممکن است سرمایه های شان را از کشور بیرون کنند.

محقق در ادامهء سخنانش گفت ولایات مرکزی که از امن ترین ولایات کشور میباشند تا هنوز از طرف دولت مورد توجه قرار نگرفته است و کوچکترین بازسازی در این ولایات به چشم نمی خورد و مردم این ولایات به مشکلات زیادی از قبیل نداشتن مراکز صحی، مکتب، لوازم درسی، سرک و ... دچارند، اما دولت آقای کرزی همچنان به بی توجهی خود ادامه میدهد.

آقای محقق از بحث و کشمکشها بر سر کلمات چون دانشگاه و پوهنتون به عنوان یکی از بحرانهای فرهنگی در افغانستان یاد کرد و افزود که ما در افغانستان مشکلاتی فراوانی از قبیل گرسنه گی، بی سوادی، نداشتن مراکز صحی، مکاتب، نا هماهنگیی ملّی و ناامنی و هزاران مشکل دیگر داریم که پرداختن به آنها اولویت دارد و دولتمردان ما باید بیشتر روی مسائل مهم بپردازند. محقق همچنان تصریح کرد که ایجاد چنین غوغاها و پرخاشگریهای زبانی از طرف وزارت اطلاعات و فرهنگ، میتواند سبب ایجاد تعصب زبانی در اذهان عموم و سبب طولانی تر شدن فاصله ها بین اقوام و زبانها در افغانستان شود. این مسئله اتحاد ملی و رسیدن به یک هدف مشترک ملّی را دشوارتر میسازد و همچنین این کار وزارت اطلاعات و فرهنگ بیشتر به ضرر زبان پشتو تمام خواهد شد تا به نفعش. چون قبل ازاین غوغاها برای غیرپشتونها مهم نبود، اینکه پوهنتون بگویند یا دانشگاه و احتمالا اکثر مردم پوهنتون میگفتند چون این کلمه بیشتر جا افتاده بود، بدون اینکه احساس کنند که پوهنتون یک کلمه فارسی نیست. اما حالا بیشتر از جوانها نسبت به این مسئله حساس شده اند و سعی میکنند همیشه دانشگاه بگویند.

بعد از ختم جلسه به پرسشهای برخی افراد جواب دادند.

که بعد از آن من هم یک مصاحبه اختصاصی با آقای محقق انجام دادم و ایشان به سؤلات مختلف من جواب دادند

در ابتدا از آقای محقق در مورد سفرش در اروپا پرسیدم اینکه آیا ازطرف کدام کشور دعوت شده یا اینکه جنبهء سیاسی و تبلیغاتی دارد؟

محقق: من از طرف مجلس نمایندگان آلمان و بنیاد فرهنگی گوته در آلمان دعوت شده ام و در آنجا با مقامات بلندپایهء آلمانی دیدار داشتم و در موارد مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در افغانستان با مقامات آلمانی صحبت کردم و پس از آن گفتم بد نیست که یک سری هم از هم میهنان مهاجر در کشورهای اروپایی بزنم.

موضع حزب شما در کمپاین ریاست جمهوری آینده چگونه خواهد بود آیا کسی از این حزب برای کاندید در کمپاین ریاست جمهوری در نظر گرفته شده است ؟

محقق: موضع حزب وحدت در انتخابات ریاست جمهوری آینده شفاف خواهد بود و از آن کاندیدایی حمایت خواهد کرد که از حمایت اکثریت برخوردار است.

آیا خودتان کاندیدای ریاست جمهوری سال آینده هستید ؟

محقق: نه من کارهای تکراری نمیکنم .

آقای محقق تقريبا تمام مردم هزاره پس از سقوط طالبان سلاح های خود را به دولت تسلیم کردند. به نظر می رسد شما هم به عنوان یک رهبر جهادی و رهبر حزب مسلّح وحدت، پس از سقوط گروه طالبان و ورود نیروهای آیساف در افغانستان برای شرکت پروسه های غير نظامی سازی، حزب تان را خلع سلاح کردید. آيا تضمینی وجود دارد که مردم هزاره دوباره قتل عامها و خاطرات تلخ دوران طالبان و دورانهای دیگر را تجربه نکنند؟ همچنین در صورتی ایجاد هرج و مرج و روی کارآمدن طالبان شما چه تمهیداتی را روی دست دارید که بتوانید از مردم خود دفاع کنید؟

محقق: در پروسه صلح ، سعی کردیم صلح دوستی خودرا نشان دهیم و برای یک افغانستان جدید و مدرن و با ثبات در این پروسه اشتراک داشته باشیم. این بود که بنا به خواست سازمان ملل ما هم به نظامیان خود دستور دادیم که خلع سلاح شوند ، و سازمان ملل ضامن صلح و ثبات در افغانستان است. اما در مورد تمهیدات برای دفاع ، حالا وقتش نیست که گپ بزنیم، ما امیدواریم که اوضاع در افغانستان بهبود یابد و مردم افغانستان دیگر آن خاطرات تلخ گذشته را تجربه نکنند ، اگر خدا نخواسته این اتفاق بیافتد باز د وقتش گپ میزنیم.

به نظر شما وجود نیروهای خارجی در افغانستان تا چه زمانی ضروریست ؟

محقق: سالیانی متمادی، چون در طول این هفت سال اوضاع به هیچ وجه در افغانستان بهبود نیافته است، همانطوریکه عرض کردم هزاران هزارن مشکل در افغانستان وجود دارد ، تروریست به عنوان بزرگترین مشکل روز بروز از نظر قدرت نظامی قویتر میشوند که همین مسئله نیاز به تمدید وجود نیروهای خارجی در افغانستان را بیشتر میسازد زیرا دولت فعلی با ضعفی که دارد نمی تواند تروریست را از افغانستان محو و نابود کند، آنچه که نیاز برای مبارزه با این معضل میباشد یک ارتش نیرومند و مجهز با سیستم تسلیحاتی مدرن است که متأسفانه دولت فعلی از آن برخوردار نیست. تمام زیربناهای اقتصادی درهم شکسته باید بازسازی شود و افغانستان باید به موفقیت نسبی دست پیداکند تا بتواند به تنهایی از پی مشکلات بر آید. تا بتوانیم به جامعه جهانی اطمینان بدهیم که دیگر طالبان باز نمیگردد و افغانستان دوباره به پرورشگاه تروریست مبدل نمیگردد، مسئله تولید خشخاش یکی دیگر از بحرانهایست که از اهمیت بررسی برخوردار است ، افغانستان هنوز یکی از بزرگترین صادرکنندگان مواد مخدر است که در طول این هفت سال تولید این محصول در افغانستان کاهش نیافته است. هرزمانیکه که دولت افغانستان بتواند به تنهای بر این بحرانها پیروز شود ، آنوقت میتوانیم در مورد خروج نیروهای حافظ صلح بین المللی سخن برانیم.

آقای محقق در لیست سیاه جنگ سالارها ، جانیان جنگی و ناقضین حقوق بشر برخی از رسانه ها نام شما راهم در کنار نام سیاف، گلبدین، خلیلی ،دوستم و ربانی ثبت کرده اند، استدلال شما برای کسانیکه شما را ناقض حقوق بشر میداند چیست ؟ آیا شما مرتکب چنین جرمی طی سالهای جنگهای داخلی شده اید؟

محقق: اینکه نام من را نیز در این لیست درج کرده اند، شکی ندارم، تعداد رسانه ها در افغانستان زیاد است و فرهنگ انتقاد و متهم کردن این وآن در افغانستان گسترش یافته هرکس از خارج و داخل بدون اینکه از حقایق خبر باشند دست به متهم کردن افراد دیگر میزنند. اگر ما به این مسئله دور از تعصب و با یک نگرش واقع بینانه نگرش داشته باشیم او وقت مسئله را به طور دیگر خواهیم فهمید.

اینکه در افغانستان جنگهای داخلی اتفاق افتاد و منجر به کشته شدن صدهاهزار افغانی و ویرانی شهر کابل ، آواره شدن میلیونها افغانی به کشورهای دیگر شد شکی نیست. جنگ هرگز انجام خوب نداشته و همچنین در جنگهای داخلی افغانستان نه تنها اینکه هیچ یکی از جناح ها برندهء میدان نشد بلکه اوضاع کشور بحرانی شد و از تحرّک بسوی ارتقاء و انشکاف باز ایستاد، حزب وحدت هم مثل بقیه احزاب در مبارزه بر علیه اشغالگران روسی نقش خیلی مهمی داشته و تا آخرین روز خروج نیروهای روسی از افغانستان به مبارزه وطندوستانه خود ادامه دادند. اما پس ازآن که حکومت بدست مجاهدین افتاد ما نسبت به آینده کشور خوشبین بودیم و فکر میکردیم که بتوانیم که یک افغانستان جدید و مستقل با یک دولتی ملّی و اسلامی بسازیم تا تمام قشرها در افغانستان بتوانند با آرامش در آن زندگی کنند، که متأسفانه قلمرو سیاست مجاهدین بسوی دیگری منحرف شد و اندیشه های خودپسندانه بعضی از شخصیتهای مجاهدین با دخالت خارجی بر سر تقسیم قدرت باعث ایجاد اختلاف سیاسی در بین احزاب شد که همین امر باعث بروز خشونتهای مسلحانه شد. اما ما باید فرق بین جبر و اختیار را که در منطق یک بحث بسیار گسترده است از یاد نبریم، بعضی وقتها آدم از روی خودخواهی و یا انحصارگری با اختیار خودش دست به یک کار میزند مثلا بر حریم دیگران حمله میکنند که در این صورت این عمل حکم جنایت را دارد، اما بعضی وقتها آدم مجبور به انجام کاری میشه ، مثلا دفاع از حریم و خانه خودکه یک مسئولیت جبریست. حزب وحدت هم در این جنگها موضع دفاعی داشت هیچ مدرکی هم وجود نداره که هجوم نفرات حزب وحدت بر حریم دیگران یا کشتن افراد غیر نظامی را اثبات کند. و مطمئنم که نام حزب وحدت در لیست سازمان دیدبان حقوق بشر و جنایات جنگی هم نیست، تمام جنگهای حزب وحدت تحمیلی بوده. لذا این ادعا ها از روی عقده مندی میباشد و کاملا بی اساس است.

بعضی از رسانه ها انترنتی نوشته های را برعلیه شما به نشر رسانده ، نظر شما در مورد این گونه نشریات چیست ؟

محقق: (تبسم میکند) من نمی توانم جلوی افکار دیگران را بگیرم ، هرکس میتواند آنطوریکه دوست دارد فکر کند، هرچه دوست دارد در مورد من بنویسد و نشر کند اما هرکس چیزی گفت و یا نوشت نمیتواند درست باشد و من هم به این گونه مسائل اهمیت نمیدهم .

پرویز کامبخش یک ژورنالیست در شهر مزار شریف که بیش از یک سال است که در زندان بسر میبرد و از طرف دادگاهی محلی مزار شریف به جرم تکفیر به اعدام محکوم شده بود هنوز هم سرنوشتش نامعلوم است و چندین بار توسط نیروی پلیس در زندان مورد شکنجه های فیزیکی و روانی قرار گرفته است . شما به عنوان یک روحانی و رئیس کمیسیون امور دینی و فرهنگی در پارلمان افغانستان ، نظرتان در این رابطه چه است ؟

محقق: قراری که من شنیدم اینکه آقای کامبخش مقالهء را که در آن از اسلام به عنوان دین زن ستیز یاد شده بود از سایتهای انترنتی پرینت کرده و در بین دانشجویان در دانشگاه بلخ ’پخش کرده. اولا پخش یک مطلبی جرم محسوب نمیشود و دوما اگر چنین مطلبی را خود کامبخش می نوشت، می باید به روش عادلانه و با استفاده ازحق داشتن وکیل مورد محاکمه منصفانه قرار میگرفت و سوما شکنجه ء یک متهم نقض صریح قانون و حقوق بشر بوده و بشدت مورد تقبیح میباشد.

در خبرها آمد که شما آقای کریم خرم را برای استجواب در کمیسیون خود احضار کرده بودید که در مورد بازداشت خبرنگاران به جرم استفاده کلمه دانشگاه بجای"پوهنتون" جواب بگوید اما نتیجه اش معلوم نشد؟

محقق: بلی ، اما آقای خرم 17-18 نفر دیگر همفکر خود را از وزارت برداشته با خود آورده بود وقتی ما از آقای خرم سؤال میکردیم همه باهم به غوغا می پرداختند ، که بالاخره نتیجهء نگرفتیم.

تشکر از شما آقای محقق

محقق: زنده باشی