دهقانان فردا صاحب آسمانخراش می شوند
نويسنده: جعفر رضايی
زمان خواندن: (تعداد واژه ها: )
قومی متفکر به گل تریاک
دوهفته پیش سیارهِ دوّار خاکی ما
رقص منظوم وآهسته آهسته خودرا بر محور آفتاب تکمیل نمود، و سال نو و بهار دیگری
از راه رسید. بهار فصل خیزش و بیداری سبزه های سرمست چمن است که ،از حمل تا
عقرب سال گذشته، برایوان سبز عالم به عیش و همنیشینی با عندلیب و هزاران
پرداخته اند و همدم و قرین بنفشه و مرسل و لاله بوده اند. باری، بسیاری از
قبیله های بشر که تا هنوز دست برخاک و عشق به زمین دارند همزمان با آمدآمد
پرندگان بر تراکتورهایشان سوار میشوند و به قلبه و خیشاوه می پردازند. تا هم
عشق و عادت کهن بشر به کشت و سرسبزی را پاسداری نمایند و هم نوید و امیدی بر دل
گرسنگان شهرنشین بدمند که محصول و خرمنی در راه است. شاید ناسپاسی بالاتر ازاین
برمقدم بهار نباشد که دامن طبیعت را دانه های خشخاش بپاشند و سپس، به امید خرمن
آن، دل معصوم زمین را پر از خون بیگناهان نمایند. عجب آنکه فرش سبز خدا را با
خون کودکان سرخ می نمایند و قلب سخاوتمند زمین را با تریاک مسموم، ولی آنگونه
می پندارند که با روای آن ستم و تولید آن سم سهمی در بهشت نصیب گشته اند و
رهی به عرش برده اند. صد اسف و هزاران تاسف، که ما باز و در بهاری دیگری
شرمندهِ عرق جبین دهقانان اکناف این سیاره ایم، آنانیکه با بازوان تنومند و
وجدانهای آرام به کاشت و برداشت خرمنهای گندم و برنج می پردازند، و ما با وقاحت
وحشت انگیز و شجاعت شرم آور زمین های سرزمین ما را تریاک می کاریم تا جوانان
جهان را به "حّش افغان" معتاد بسازیم. باری، حینکه ما زندگی و ایمانداری را با
خشم وخونریزی عجین نموده ایم و ثروتمندی را تنها در چهره های شیطانی غوزه های
تریاک می بینیم، همنوعان هوشمند ما در شمال این سیاره، که دل به دانش و عشق به
زندگی دارند، اندیشهء بهارانه ای دیگری دارند.
دهقانان فردا صاحب آسمانخراش
میشوند
مجله امریکایی پلنتی که اخبار
ومطالبی راجع به محیط زیست و زراعت را نشر می نماید در شماره فبروی و مارچ
خود مقاله ای بسیارجالبی درمورد " زراعت عمودی" ( زراعت با شیوه هایدروپانیک
درساختمانهای بلند شهر) چاپ نموده است. مقاله می نویسد که براساس پیشبینی
سازمان ملل متحد جمعیت جهان تا سال 2050 به نه میلیارد نفر می رسد که اکثریت
این افراد در شهرها سکونت خواهند نمود. مجله به قول از متخصصان امور میگوید:
تغذیه آن دهانهای باز و شکم های گرسنه نیازمند پاک نمودن ده میلیارد هکتار
مساحت دیگر برای زراعت است. ساحه ای به وسعت کشور برزیل. اما دیسپومیردیکسن،
پروفیسور و میکروب شناس در دانشگاه کلمبیا ،واقع درامریکا، باورندارد که قطع
نمودن درختان جنگلات مبنی بر دایر نمودن زمینهای زراعتی بیشتر جواب مناسب به
قحطی بلقوه آینده باشد. بجای آن، پروفیسوردیکسن و گروهی از محصلان او یک
ساختمان سی منزله (طبقه) ای را تصور و طرح میکنند که مثل ساختمانهای دیگرتنها
یک بلاک از شهررا خواهد گرفت و قادر خواهد بود تا سالانه غذای کافی برای پنجا
هزار نفر خرمن دهد. او باور دارد که این طرح تنها راه حلی برای رشد و خلق غذا
نیست و بلکه راهی برای بازیابی آبهای زاید شهر نیز هست. باتوجه به طرح دیکسن
،چون حیوانات و گیاهان قادرند تادر زیرسقف نیز به حیات و نشو نمو ادامه دهند،
در منزل اول (طبقه اول) میشود حوضی برای پرورش ماهی درست نمود وهمزمان با آن
میتوان سبزیجات و غله جات را به شیوه هایدروپانیک ( نوعی زراعت که ریشه گیاه
را به آب مغذی بجای خاک قرارمیدهند.) درمنزل های بالا کشت نمود. ومیتوان آبهای
استفاده شدهِ حوض ماهی را همراه با آبهای که از حمامهای و آشپزخانه های شهر
میاید مورد عمل قرارداد و برای پر نمودن تانکر (ذخیره) اصلی ساختمان از آن
استفاده نمود. در"زراعت عمودی" که پروفیسور دیکسن ودانشمندان همنظر با او طرح
می نمایند ضرورتی به سمپاشی نیست، وباتوجه به آنکه زراعت به درون شهر انتقال
میابد نیازی به هزینه انتقال آن نیز وجود ندارد. علاوه برموارد یادشده از فواید
دیگر "زراعت عمودی" خرمن گرفتن غله های گوناگون در یک فصل میباشد. "زراعت
عمودی" شیوه پایدار و قابل اعتماد تولید مواد ارتزاقی است که در آن ترسی از
خشکسالی و سیلاب نیز وجود ندارد. باوجود آنکه خلق زراعت عمودی در ایالات متحده
امریکا توانسته است توجه زیادی را جلب نماید اما به گفته پروفیسوردیکسون مشکل
درآنستکه کسی نمیخواهد دراقدام عملی این طرح پیشگام شود. او میگوید این موضوع
زمانی عملی خواهد شد که کسی احساس نماید: میتواند از این طریق پول بزرگی بدست
آورد. البته طرح شبیه طرح پروفیسور دیکسن از سوی وزرات زراعت دانمارک ،در
مقابله با سیلاب مناطق زراعتی تحت عنوان "دلتاپارک"، مورد حمایت واقع گردیده
است. "زراعت عمودی" حتا قبل از اجرای آن مورد مخالفت نیز واقع شده است. در
حالیکه طرفداران "زراعت افقی" وسنتی آنرا غذای لابرتواری میخوانند کمپنی "کوآپ"
که تلاش دارد تا محصولات محلی را خریداری نماید، مشتاق عملی شدن این طرح است.
مسوول خریداری "کوآپ" میگوید هیچ محصول محلی تر ازاین نخواهد بود که بتوان
مواد ارتزاقی مورد نیاز را از متن شهر خریداری نمود.
جعفررضایی
تذکر: متن بالا راجع به "زراعت
عمودی" فشرده و بازگویی مقاله "دهقان در بلند منزل" است. دوستان که علاقه مند
باشند می توانند مقاله را در آدرس ذیل دریافت و متن کامل آنرا مطالعه و یا
ترجمه نمایند.
چندی پیش در یکی
ساعات درسی صدای زنگ آژیرآتشسوزی در ساختمان کالج ما به صدا درآمد و ماهمه باید
طبق مقرارت کالج به زودترین وقت خودرا را به نزدیکترین زینه دست راست رسانده
خارج می شدیم. من از کالج برآمدم. اکثر محصلین در فاصله کمی دورتر از کالج جمع
شدند و مصروف قصه مزاح بودند تا موترهای اطفاییه بیایند و ببینند که راستی کدام
گپ است و یانه. من در کتابخانه نزدیک کالج ما رفتم تا به اصطلاح وقتم را ضایع
نکرده باشم. زمانیکه دنبال آخرین شماره اکونومیست بودم چشمم به مجله پلنتی
افتاد آنرا برداشتم و مقاله "دهقان در بلند منزل" را درآن یافتم. مقاله دوست
داشتنی و طرحی که به ظن غالب در مخیله هیچ افغانی تا هنوز خطور هم نکرده است.