صفحه نخست > دیدگاه > افسانۀ افغانستان

افسانۀ افغانستان

احمـــدعلی نهضت
پنج شنبه 27 دسامبر 2007

زمان خواندن: (تعداد واژه ها: )

همرسانی

ای پسر افــسانــــۀ گــویم به تــو

قصــۀ ویرانۀ گویــم بــــــه تـــو

داســـــــتان مردم مظلــــــلوم را

سر گذشت سالیان شـــــــــوم را

مردم کم طالع وبی بخت بـــــــو د

سر زمین رنج ودرد سخت بــــود

گــرچه زال ورســــتم وسهراب او

زا د از خاکش بخــورد از آب ا و

شهر سرخش مدفن ضحاک شـــــد

گر چه از مغز جوانان یاک شــــد

سر زمین دانش وعلــــــــــم وادب

اینچنین مضطر شـدی ای بوالعجب

بو علی سینای بلخ و مولـــــــو ی

ناصر خسرو ابو نصر عنصری

یا دقیقی وشــــــــــــــهید وغزنوی

بو شکور وبســـــــتی ویا رودکی

لیث صفارش بـــــدی آن راد مرد

نام او بیگانگان را طــــــرد کرد

لشکر اسکندری تاراج شــــــد

چون که او در گیر این آماج شد

سیستان وغزنه وهم هیر منــــــــــد

یا هرات وکندهار وبیر جنــــــــــــد

جوز جان وکابل وتخـــــــــار وی

اســـــــــــــفزار ومدفن عطـار وی

هر کرانش مهد علم و فضــــــل بود

در جدل با هرچه نامش جهل بو د

از حسد گشور گشــــایان جهــــــان

حمله بردند اززمین و آســـــــــمان

گاه از یونان وگه ترک وتتــــــــــار

گه عرب تاراج کردی این دیـــــا ر

هم مغـــل هم ترک وتاتار و عــر ب

فتح بنمودی سِیس اندر تعـــــــــــب

محو در ِِبهنای فرهنگ عظیـــــــــــم

مضمحل گشتی بگردیدی لئیـــــــــم

بهر فتـــــــــــــح هند از دنیـای د ور

لشکر بسیار گشتی جمع وجــــــــــور

مردم با شوکت وفرهنگ بـــــــــــــود

روز وشب از حرص فکر جنگ بود

سخت مـــــــــــکار ولعین وبی یـــد ر

از شرارت خلق کـــــــردی در بدر

هنـــــــــد بودی سر زمین یر ز زر

حمله بر د انگلیس روش از بام و د ر

هر زمان چون سوی هندوســـــتان شد

گه ز آب وگه ز کوهســــــــــتان شد

راه کوته راه کوه وخــــــــــــــاک بود

لیک یر آشوب ووحشــــــــــــتنا ک بود

مردمش بی چاره ونـــــــــــــــــادار بود

دور از فرهنگ وبی کـــــــــــردار بود

سالها محصور در اعمـــــــــــــــاق کو ه

بی کمال وبی جلال و بی شـکــــــــــــو ه

شیطنت چون طینت انگلیـــــــــس بو د

حیله گر مکار چون ابلیــــــــــــــــس بود

دزدی وتارج ملک هنـــــــــــــــــــــد را

انقیـــــــــــــــــــاد ماورای ســـــنــد را

با هزاران خدعه ومکر ود غـــــــــــــــا

کرد ویران ریخت خون بی انتـــــــــــها

با گسیل لشکر نو آن دیــــــــــــــــــــــار

هر زمان در راه گشتی تار ومــــــــــــار

جان شان قربانی کهســــــــــــــــــــار شد

مال شــــــــــــان از مردم نادار شـــــــــد

ترس ره بر جــــــــــــــــان مردان فرنگ

گشت مستولی و لیکن بی درنــــــــــــگ

در علاج کار آن مکــــــــــــــــــــــار شد

جستجوی مردم بد کـــــــــــــــــــــار شد

از میــــــــــان مردمان با جســــــــــــتجو

بر گزید آن دســـــــــــــــــــــــتۀ بی آبرو

بست ییمان وفا دار ی به خویــــــــــــــــش

از غلامی حلقه در گردن همیـــــــــــــــش

انگریز از خدعه چـــــــــــــــــاکر دار شد

که سگانش بهر ملـــــــــــــت هار شــد

یســـــــــــــــــت فطرت سخت دل درنده خو

چون ســــــــــــــــــگان گرسنه در گر د او

یگ برادر یک برادر کو ر کــــــــــــــــرد

چون که بادار ش چنین دســــــــــــــتور کرد

عبدالرحمن شاه شجاع وشاه دوســـــــــــــت

شیر علی ونادر آن درنده خوســــــــــــــت

افضل ویعقوب ویا هم شــــــــــــــــــیر دل

نام های این زبونان را بهـــــــــــــــــــــل

مرزو بوم ســـــــــــرزمین باســــــــــــــتان

بسته در زنجیر این خیل سگــــــــــــــــــان

گوش با انگلیس وگردن ریســـــــــــــــــمان

سوخت ویران گشـــــــــــــت با این دودمان

این شـــــــــــــغالان وسگان در خم رنگ

چون برون گشــــــــــــــــتند آمد باز جنگ

جنگ ملت را زبون وخوار کـــــــــــــــــرد

سلطۀ بیـــــــــــــــــــگانه اســـــــتمرار کرد

دودمان نادر غـــــــــــــــــــــــــــدار لیک

کـــــــــــــــرد برباد آن چه بد در زیر دیگ

خون خیل راد مردان ریختـــــــــــــــــــنـد

سر بریدند وبه دار آویختـــــــــــــــــــــــــند

فتنــــــــــــــۀ انگلـیس خوب آموخــــــــــتند

تفـــــــــــــــــــــــــــــرقه ایجاد کرده سوختند

گاه مذهب گاه قوم وگـــــــــــــــــــــــه زبان

کرده دســــــــــــــــــــــــتاویز وبا این تازیان

خلق را مشغول کرده در جــــــــــــــــــــدال

خود نشــــــــــــــــــسته دور از خوف وملال

چون که ظاهر وارث اعمام شــــــــــــــــــد

خلق اندک فارغ از آلام شـــــــــــــــــــــــــــد

مملکت ویرانه ملـــــــــت گرســــــــــــــــــنه

وارث اسلاف با صد معضــــــــــــــــــــــــله

آرد در کـــــــــــــــــــــــــــندو وآ ب چاه کو

بعد ازآن کشــــــــــــــــــــتار ها همرا ه کو

جز گدایی در جهـــــــــــــــــان امکان نداشت

وحشـــــــــــــت او آن آنچنان جولا ن نداشت

آبرو باییست در عصــــــر جـــــــــــــــــــدید

وقت انسان وحقوقش در رســــــــــــــــــــــید

ظاهر او بی عر ضـــــــــــــــــــه ویندار بود

عشق باز بی حد و بیمــــــــــــــــــــــــار بود

دولت و ملـــــــــــــــــــــــت برایش بار دوش

ســـــر خوش از دود ونی و می در صبوش

چهار گردش جمع گشته چون مگـــــــــــس

هرکه بی مقدار بود وخار وخــــــــــــــــــس

مرگ بر ملت فکنده ســــــــــــــــــــــــایه اش

که جگر یاره شـــــــــــــــــــــده سر مایه اش

مرگ در قحطی وفقـــــــــــــــــر ودر مرض

بس بدیهی گشـــــــــــــــــــته گویم بی غرض

ژاژ خواهان دســــــــــــــت افشان یایـکوب

بر دوای ریشۀ نقص وعیــــــــــــــــــــــــوب

هر طرف گلهای وحشـــــــــــــی رنگ رنگ

کز تمـــــــــاشـــــــــا اشک ریزی بی درنگ

دولت یوســـــــــــــــــــــــیده لرزان تر شدی

اهـــــــــرمن از خود یریــشان تر شــــــــدی

ناگــهان رعدی خوشی را شکســــــــــــــــت

بر سریر شـــــــــاه یسر عـمش نشســـــــــت

ظاهر از بی عرضـــــــــــــــــه گی داوود را

گفـــــــــــــــــــت تبریک دولت مـــــوجود را

بود داود بس جهــــــــــــــــــول وخود ِبرست

کز جهالت جنب اهریمن نشســــــــــــــــــــت

یک برادر بود اورا بس شـــــــــــــــــــــرور

بس محیل وفتنه یرکبر وغـــــــــــــــــــــرور

گه یمین وگه یســــــــــــــــــــار او چنگ زد

در خیالش در قمــــــــــــــــــــار او رنگ زد

خلق ویرچم کرده بودندش حصـــــــــــــــــار

همچو جولایی مگس را بســــــــــــــــــته تار

یرچمی ها مردمان بی هنـــــــــــــــــــــــــــر

لیک خلقی ها کمی بودند خــــــــــــــــــــــــر

کودتا کردند نامـــــــــــــــــــــــــــــش انقلاب

نام ادرارت نهی عطـــــــــــــــــــــــــر گلاب

مردم محروم اســـــــــــــــــــــــــــــتقبال کرد

چون که او احســـــــــــــــــا س استقلال کرد

خلق از هر کوی وهر در ریختنــــــــــــــــــد

از طرب هم مشک وعنبر بیختنــــــــــــــــــد

خلق ویرچم باز با هم در جـــــــــــــــــــــدال

این تبرزین دســـــــــــــــت وآن دیگر کد ا ل

"سنگ اول چون نهد معمار کـــــــــــــــــــج"

"تا ثریا میرود دیوار کــــــــــــــــــــــــــــج"

یرچمی از مردمان شـــــــــــــــــــــــــهر بود

لیک خلقی مرزی ویر قهـــــــــــــــــــــر بود

فرق ایشــــــــــــــــــــــان بین خلــق قهرمان

سگ بدی هم چون برادر با شغـــــــــــــــا ل

باخت یرچم در قمــــــــــــــــــــــــــار زندگی

خلق سر مـســـــــــــــــــــــت از می درندگی

نخبگان مملکت در بنــــــــــــــــــــــــــــد شـد

خلقی از آدم کشی خرســــــــــــــــــــــــند شد

یرچــــــــم از بیگـــــانه اســـــــــــــتمداد کرد

ییش مادر شیون و بیــــــــــــــــــــــــداد کرد

ابلــــــــــــــــــۀ ییـــــــری ازین دارالوحوش

فاقد احســـــــــــــــــا س وعلم وعقل وهوش

گله گرگان را بد این کفتــــــــــــــــــــــار ییر

رهبـــــــــــــــــر دانا واســــــــــــتاد کــــــبیر

بود یک مـــــــــــاری ورا در آســـــــــــــتین

اسم منحوســـــــــــــــــــــــــش حفیظ الله امین

اوستاد ســــــــــــــــــــــــــــــفله با دست امین

گشــــــــــــــــــــــــت مردار وبشد زیر زمین

روســــــــــــــــــــــــــیه نابود کردی این یسر

بد ترین موجــــــــــــود از جنس بشــــــــــــر

تانک آورد شـــــــــــــــــــــــــاه شحاع ثانیش

داغ ننـــــــــــگ بــــــــــــردگی ییشـــــا نیش

یرچـــــــــــــــــــــــم سرخ وطن بد بر سرش

یاســــــــــدار اجنبی هـــــــــــــــــم بر در ش

ییش آمـــــــــــــــــــر ییهم اســـــــــتغفار کرد

بر گذ شــــــته ر ید وهــــــــــم ادرار کرد

دست یرورد دگر گستاخ شــــــــــــــــــــــــــد

طرد ببرک کرد وخود در کـــــــــــــــاخ شد

مهرۀ آخر بســــــــــــی شـــــــــیاد بــــــــــود

او رئیس خــــــــاد وهم جــــــــــــــــلا د بود

قوم ها را کرد با هم در جـــــــــــــــــــــــدال

تا نما ید دشــــــــــــــــــــــــمن خود را زوال

جامۀ اســــــــــــــــــــــــــــــلام یوشیده به تن

جمله ارزش هـــــــــــــــــا زد ند اند ر لجــن

دســــــــــــــــت ویا وســـــــر بریده بی دریغ

شد فضای میهن من یر زمیــــــــــــــــــــــــغ

این مثل نقش است بر دیوار وخشــــــــــــــت

شــد درو طو فان جـــو کردی با د کشــــت

آن کسی کو خود تعصب کشـته اســـــــــــــت

خود بــه خون حاصلش آغشـــته اســــــــت

آن که بر مردم همی بیــــــــــــــــــــــداد کرد

بین کـــــــــــــه خود از سوختن فریاد کــــرد

طالبان آن جـــــــــــــــــــــــــــانور ها آمدند

از جهان آن بی خبر هــــــــــــا آمــــــــــــدند

ســـر بر آوردند از اعمـــــــــاق زمــــــــــان

بعد طوفـــــــــــــــــــــــــان حوادث بی امان

طالبان محصول نیرگ فــــــــــــــــــــر نگ

از تعصب زاده واز جـــــهل وز جنــــــــــگ

بهر اضــــــــــــمحلال فرهنگ ســــــــــترگ

از رســـــــــــــــــــــوبات ملل یک گله گرگ

یشت جبهـــــــــــه مردمان عقــده منــــــــــــد

آفرین گویان شان بی چـــون وچنــــــــــــــــد

آتــــــــــــــــــش دیرین درد ســـــــــــــا لیان

ســــــــاخته خـــــــامــــــــــوش با این تازیان

حرث ونســــــــل میهن من شــــــــــــــــد تباه

رهزنان در خانه بگشـــــــــــــــــــــــودند راه

دلقک نفتی کنــــــــــــــون با هـــــــفت رنگ

دزد تریاک اســـــت ونــفــــت وچرس وبنگ

لاشـــــــــــــــــــــــــخواران دزد ها ورهزنان

آمـــــــــــده از دور ونزدیک جهــــــــــــــان

هرکســــــی بر نعش بی جـــــــــــــــان وطن

جملگی در فکر جیب خویِــــــــشتن

فکر جیب وحرف میهن دوستـــــــــــــــــــــی

تف برویت تا چه حـــــــــــــــــــد یر روستی

شور وغعوغای قبایل ســـــــــــــــــــر گرفت

باز بر حلقـــــــــــــــــــوم ما خنـــــجر گرفت

جعل تاریخ وطن تکرار شــــــــــــــــــــــــــد

قصه های کهنه هم نشـــــــــــــــــخوار شـــد

نور خورشید هدایت بســـــــته نیســـــــــــــت

این هیـــــاهو هــــــــم به جز سه روزه نیست

آنک ایمـــانش بروز بهتر اســـــــــــــــــــــت

آنکه قانون کما لش رهبــــــــــــــــــــر است

انتضارش بر بهــــــــــــــــــــــــــــا ران دگر

است گوشش بر هــــــــــــــــــزاران دگــــــر


خوانندگان کابل پرس? می توانند نظراتشان را علاوه بر محتوای اين مثنوی، درباره ی کيفيت ادبی آن نيز ابراز دارند.

آنتولوژی شعر شاعران جهان برای هزاره
آنتولوژی شعر شاعران جهان برای هزاره

مجموعه شعر بی نظیر از 125 شاعر شناخته شده ی بین المللی برای مردم هزاره

این کتاب را بخرید

پيام‌ها

Kamran Mir Hazar Youtube Channel
حقوق بشر، مردم بومی، ملت های بدون دولت، تکنولوژی، ادبیات، بررسی کتاب، تاریخ، فلسفه، پارادایم و رفاه
سابسکرایب

تازه ترین ها

اعتراض

ملیت ها | هزاره | تاجیک | اوزبیک | تورکمن | هندو و سیک | قرقیز | نورستانی | بلوچ | پشتون/افغان | عرب/سادات

جستجو در کابل پرس