انگشت حکومت، زیر دندان یوناما

تقابل و رویارویی میان حکومت به رهبری آقای کرزی و دفتر سیاسی یوناما بر سر اعلام موعد مقرر برگزاری انتخابات ریاست جمهوری سرانجام از پرده برون افتاد و به امواج رادیو ها در آمیخت و به صفحات روزنامه ها نقش بست. البته از یک سال به این سو که وضع کشور از هر لحاظ به سوی بن بست جلو می رود و پدیده ای به نام حاکمیت و حکومت عملا نقش مثبت و سازنده خویش را از دست داده است، تضاد و رو در رویی یوناما و حکومت چندان تعجب انگیز نیست. دست رد یوناما به ادعا های افراد طرفدار«تیم» حاکم به طور اساسی این طور تعبیر می شود که رهبری کنونی و تیم مسلط بر نظام حکومت ودولت، دیگر برای کشور های ذیدخل درقضیه افغانستان به عنوان یک گزینه، مطرح نیست و در جستجوی بدیل مناسب برای این تشکیلات اند.

اکنون کمیسیون « مستقل!» انتخابات مرتبا مدعی است که ظرفیت و زمان مساعد برای برگزاری به موقع انتخابات ریاست جمهوری وجود ندارد. رئیس انتصابی این کمیسیون گفت که هزینه لازم برای تدویر انتخابات را دراختیار ندارند. اما یکی از مسئولان یوناما ( نمایندگی سیاسی سازمان ملل متحد) بلافاصله گفت که مشکل هزینه به شرط این که تاریخ مشخص تدویر انتخابات از سوی همین کمیسیون اعلام شود، وجود ندارد. اما کمیسیون که سخت به دام مدعیات خودش افتاده است، اکنون سکوت پیشه کرده و این به معنای حل مشکل نیست؛ بل، بر پیچیدگی بحرانی که تازه ظهور کرده است، بیش از پیش افزوده است. با این اوصاف، وضع کشور، آبستن تحول است و این روند آمدنی است و به خاطر گل روی هیچ کسی از حرکت باز نمی ایستد.

سوال این است که کمیسیون انتخابات درچهار سال اخیر که حقوق ماهوار ومصارف سرسام آور را برای فعال نگهداشتن موجودیت خویش دریافت می داشت، از کجا تأمین می کرد؟ ناگفته پیداست که این مصارف از سوی همان کشور هایی پرداخته می شد که لویه جرگه ها و پارلمان و قانون اساسی را تمویل کردند.

سوال دوم این است: هزینه نخستین انتخابات از حساب کدام نهاد ها و کشور ها پرداخته شده بود و حالا چه دلایلی وجود دارد که هزینه انتخابات دوم از سوی کشور های متحد افغانستان تأمین نشود؟ مگر این نهاد ها و کشورها در کجا اعلام کرده اند که مصارف انتخابات بعدی را به دوش نخواهند گرفت؟

سوال سوم: این کمیسیون درین سال ها مصروف چه کارهایی بود که حالا تازه متوجه شده است که گویا وقت کم است و پول اندک و چالش های امنیتی بسیار، بر سر راه انتخابات مانع جدی ایجاد کرده است؟

مثل این که گپ طور دیگری است!

شعور مردم افغانستان، بیدار تر از آنانی است که اکنون نیز امیدوارند که مردم را به شیوه های گذشته تحمیق کنند. مگر نه مردم و نه هم جامعه جهانی، گول این کارشکنی ها و ندانم کاری ها و سنگ اندازی های «رسمی» را نخواهند خورد. حالا اهمیت افغانستان بالاتر از خود افغانستان و فراتر از تیم مستقر در ارگ است.

آنانی که از نزدیک تر شدن انتخابات و به تبع آن، از رسیدن فصل تغییرات بزرگ و ریشه ای ترس دارند، به اسباب و بهانه ها و مشکل تراشی هایی دست می زنند که نه تنها مانع روند تعمیل اراده مردم وجامعه جهانی شده نمی تواند، بل، وقت این بازی های بی حاصل نیز سپری شده است.

آنانی که سال ها از حمایت ودلگرمی یوناما لذت می بردند و معاش های بلند و امکانات بین المللی را بدون درد سر مصرف می کردند و همراه با سخنگویان یوناما در مورد تغییرات و پیشرفت ها، به اصطلاح شیروشکر می گفتند، نباید از وضعی که خودشان بر سر مردم و کشور آورده و شایسته سالاری دروغین را به فساد سالاری خطرناک و مزمن مبدل کردند، تعجب کنند.

یوناما به عنوان اداره ممثل طرح ها وخواسته های جامعه بین المللی، اراده جامعه جهانی و کشور های متحد افغانستان را تمثیل می کند. حکومت های « مؤقت»، « انتقالی» و سپس « انتخابی» به هر شکلی که یکی پی دیگر درصحنه آمدند، فی المجموع نتیجه کار وفعالیت و مدیریت نمایندگی سیاسی سازمان ملل متحد ( یوناما) بود وهنوز هم این نهاد جهانی، سرنوشت انتظام اداری، ارائه کمک ها، طرح های عمرانی و توسعه سیاسی در کشور را در دست خود دارد.

یوناما مأموریت دولت سازی در افغانستان را در شرایط دشوار وحساسی بر عهده گرفت و حاکمیت سیاسی به رهبری آقای کرزی را در بدترین احوال جنگ و تشدد و فشار های اجتماعی و اقتصادی روی پا نگهداشت؛ اما اکنون وضع به گونه دیگری متحول گشته است. یوناما با تعجب مشاهده می کند که هم جامعه جهانی وهم مدیریت ضعیف سیاسی درکابل، اشتباهات و اهمال و کاستی های زیادی را مرتکب شده اند. میزان بزرگ کمک های جهانی در موجی از سردرگمی جامعه جهانی و کم رنگی ظرفیت رهبری اقتصادی و سیاسی درافغانستان به هدر رفته و حمایت مردمی از دولت وحکومت به سرعت در حال کاهش است. این وضع به معنای افزایش خطر وخود سری و فقدان حاکمیت قانون است که سال های سال، درشعار های بی حاصل، متبلور شده اند.

گزارش هایی در دست است که کشور های کمک دهنده به افغانستان درقدم اول، خواهان تعویض اعضای و مسئولان کمیسیون برگزاری انتخابات اند. اظهرمن الشمس است که کلیه مأمورین ریز ودرشت این کمیسیون که از حلقات رسمی پیوسته حرف شنوی دارند، دیگر نقش خود را به حیث یک منبع قابل اعتماد برای مردم و احزاب سیاسی از دست داده اند. تفاوت کمیسیون مستقل! انتخابات چهار قبل با کمیسیون برگزاری انتخابات آینده دست کم این خواهد بود که باید همه شخصیت ها، احزاب سیاسی و کشور های ناظر و حامی افغانستان ازآن حمایت کنند و اعضای آن چه پنهان و چه عیان به تیم حاکم خدمت نکنند و خریده و فروخته نشوند. دیگر فاروق وردکی نخواهد بود که هرآن چه از دستش برآید در جریان انتخابات انجام دهد و سپس پاداش کارروایی های خویش را با گرفتن چهار سمت مهم دولتی دریافت کند. جامعه جهانی اکنون در موقعیتی قرار دارند که اگر اشتباهات وخوش باوری ها و طرح های زود رس خویش را مانند هفت سال پیش در افغانستان تکرار کنند، جز شکست و زبونی و فربهی تروریزم نتیجه ای به دست نخواهند آورد. گو این که جهان ناگزیر است که روش ها سیاست های خویش را بازسازی کند وسپس برای بازسازی و استقرار آرامش در افغانستان شعار بدهد.