هزاران دسته گل فرش قدمهای فرشته

افغانستانی که همه از افتخارات تاریخی آن سخن میگویند و شناسنامه امروزش با ترور وتریاک گره خورده است یکی ازسیاه بخت ترین کشورهای جهان میباشد و درفهرست فقیرترین کشورهای جهان قرار دارد. یادم می آید وقتیکه درافغانستان متعلم مکتب بودم، معلم تاریخ ما درساعات درس تاریخ از پادشاهان افغانستان به عنوان قهرمانان این مرز وبوم نام می برد وجنگ ولشکرکشیهای آنان را ازافتخارات تاریخ افغانستان تعریف میکرد. یکی از روزها ازمعلم تاریخ پرسیدم که پادشاهان ما اگر این همه قهرمان وشکست ناپذیر بوده اند، چرا یک کشور فقیر ومصیبت خیز را ازخود به ارث گذاشته اند و چرا ما این همه فقیر ومحتاج هستیم؟ معلم چشمهایش را بالا وپایین انداخت و پس ازمکث کوتاهی گفت که تقصیر پادشاهان نیست بلکه تقصیر ازفرهنگی است که پادشاه تولید میکند.

اکنون که این سطور را می نویسم، سالهای طولانی از آن روزگار میگذرد ولی پاسخ معلم تاریخ، مثل یک خط روی پرده های ذهنم حک شده است که این همه مصیبت وبدبختی ما حاصل فرهنگی است که نظامهای سیاسی را تولید وتفریف کرده است. اما وقتیکه من به اعماق لایه های این فرهنگ وسنت ها فرو می روم، آرزومیکنم که ای کاش به جای این همه افتخارات تاریخی و غنای فرهنگی که کشتن هموطنان خودرا جهاد تصورمیکنیم و غارت مال و ناموس آنها را غنایم جنگی میدانیم، ازفقر وبیچارگی ما کمتر میشد، تاماهم می توانستیم مثل مردم دنیای مدرن وپیشرفته، باحفظ احترام متقابل درصمیمیت وآسایش نفس میکشیدیم.

حالا که درآغاز قرن 21 نفس می کشیم، علیرغم پیشرفت صنعت ارتباطات که جهان آشفته ی مارا شبیه یک دهکده بهم متصل کرده است، اما انگار که افغانستان هنوزهم شامل این دهکده نشده است و نظریه پردازانی بی شمار که حتی شمردن شان کار آسان نیست، باچشم بسته از افتخارات تاریخی واز برگهای زراندود وافتخار آفرین تاریخ افغانستان می نویسند و کمبود قهرمانهای تاریخی را باساختن اسطوره های جدید جبران میکنند؛ شبیه آقای داکتر سیاه سنگ که دراین روزها سرگرم پیکرتراشی داودخان میباشد. اما کسی نیست که ازاین نویسندگان و روشنفکران کیلویی ما بپرسد که اگر تاریخ وفرهنگ ما این همه غنامند و قهرمان آفرین بوده است پس چرا تاحالا در ردیف فقیرترین کشورهای جهان قرار داریم؟ چرا درپیشانی ما باخط درشت ترور وتریاک نوشته شده است؟ وهزاران چراهای دیگر!

اما دراین اواخر ازحسن تصادف، با نوشته های خانم فرشته حضرتی برخوردم که مرا سخت تکان داد و باخواندن آن بیدرنگ همان پاسخ معلم تاریخ ما، درذهنم نقش بست که گفت تقصیر ازفرهنگی است پادشاه تولید میکند. شاید فرشته حضرتی اولین کسی باشد که شهامت به خرچ داده واین بحث علمی را به میدان کشیده است که مصیبت و سرنوشت تلخ مردم افغانستان حاصل فرهنگ وسنت های حاکم برسرنوشت سیاسی آنها میباشد. من تاحالا بامواردی برنخورده ام که این بحث را بصورت جدی درمطبوعات کشانیده و این ریسک قشنگ را به جان خریده باشد. اما فرشته حضرتی بدون تردید به کسی میماند که درکعبه ء واقعیت ها، اولین سنگ را به شیطان زده ورجم شیاطین میکند.

میدانم که فرشته حضرتی متعلق به قوم تاجیک است وبامنی که هزاره هستم پیوندخونی ندارد؛ پدیده ی که درافغانستان همیشه بازارگرم وپر رونق داشته است. اما او ازاین مرزهای مصیب ساز، عبورکرده است و باقلم زیبا واندیشه های ماندگارش داستان پرداز رنج و اندوه بیکران من و میلیونها هموطن وهمتبارمن گردیده است. او قلم پرداز درد و مصیبت کسانی است که تمام زندگی وآرزوهای انسانی شان درشعله های آتش استبداد به خاکستر سیاه تبدیل شده است وخودشان توسط تیغ وتفنگ سربازان استبداد تکه تکه شده اند ویاهم درسیاه چالهای مخوف دهمزنگ پوسیده اند واعضای خانواده شان دربازار بردگی به فروش رفته اند. بلی! خانم فرشته حضرتی، فریاد درخون خفته ی دختران جوان ارزگان است که ازوحشت سپاهیان امیر عبدالرحمن، خودها را دسته د سته از بلندای کوه برزمین می افگندند تا تکه تکه شوند اما شاهد تجاوز سپاهیان امیر عبدالرحمن نباشند. فرشته حضرتی فریاد درگلو خفته ی هزاران آواره ء همتبارمن است که توسط آموخته های فرهنگ قبایلی زندگی شان به آتش کشیده شده اند وخود دربیابانهای آوارگی جان داده و سرانجام طعمه ء گرگ وکرکس شده اند. فرشته حضرتی وجدان صادق، قلب آکنده از عشق به انسانیت و گل سرخ شکفته در سرزمین من است که زنجیر تعلقات قومی را ازپنداره های ذهن وخیالش شکسته است وازدرد ورنج فقیرترین وستم دیده ترین انسان این سرزمین می نویسد.

فرشته حضرتی قبل ازاینکه ازپنجشیر باشد، ازارزگان است، ازبامیان است،ازغرنی وترکستان است. فرشته درقلب میلیونها انسان این مناطق خانه دارد ودعای نیک ونیت سبز مردمان این دیار بدرقه ی راه فرشته است. آنگاه که درعمق کلمات و باورهای فرشته حضرتی می پیچم، احساس میکنم که او با ذره ذره وجودش حجم درد و مصیبت مرا نیز لمس کرده است و به قول فرانتز فانون باتمام مغضوبین این سرزمین سفر کرده است وکوه های رنج و دشت های بی کران اندوه را در نوردیده است و باچشمان ژرف نگر و وجدان انسانی اش مصیبت های تلخ من ومیلیونها همتبار مرا نیز گریسته است که اکنون ازمصیبت های تاریخی ما سخن میگوید.

آنگاه که فرشته ازفرهنگ و سنت های انسان ستیز قبایل مینویسد، ابرهای تیره وتاریک ازهم دریده میشود وانگار که ستاره ای درشام سیاه سرنوشت ما پرتو می فشاند. آری! آنگاه که فرشته حضرتی از فرشته گان درخون شناور ارزگان می نویسد که از بیم و وحشت سپاهیان امیر خود ها را از ارتفاع کوه برزمین اندختند وقلبهای عاشق وآرزومند شان شبیه گلهای سرخ بهاری دربستر خاک پرپر شدند، نام فرشته حضرتی ومحبت او درپرده های قلب من و میلیونها هموطن هزاره اش نقش میشود و خود مثل فرشته های آسمانی درهاله ای ازتقدس وتکریم می پیچد. فرشته درقلب میلیونها هموطنش خانه دارد وبه کوری چشم دشمنانش، هر روز هزاران دسته گل فرش قدمهای او میگردد.