سمبل هویت فرهنگی هزاره ها
این طرح میتواند چیزی همطراز یکی از طرح های اسلامی باشد./این طرح علاوه بر زیبایی و سنگینی کم نظیر، نشان منحصر بفرد از خلاقیت و هنر هزاره ها است.
زمان خواندن: (تعداد واژه ها: )
امروز اغلب مردم جهان هنگام تماشای یک فیلم و یا نگاه یک کارتون با دیدن عقاب bald eagle ذهن شان بسوی ایالات متحده امریکا کشانده میشود. زیرا، عقاب نماد امریکاست. آنگونه که اژدها سمبل چین است، شیر سمبل بریتانیا و "اسب افسانه ای تک خشاخ" Unicornسمبل فرانسه.
سالها پیش سوالی در ذهنم خلق شد که سمبل هزاره ها چیست. پیش زمینه این سوال به هیچ رو مقایسه مبالغه آمیز و کودکانه جامعه هزاره با جوامع فرانسه و بریتانیا نبود. چگونه میتوان مردمی را که تازه چند صباحی است که دست طالبان از گلویشان دور شده با شهروندان سرزمینهای آرام، مرفه و متمدن مقایسه نمود؟ هزاره ها تاهنوز تا آنجا عقب مانده و اسیر در چاه نادانی خودی و ستم بیرونی اند که از آن میان افرادی نیز ره به روشنایی نبرده اند، چه رسد به آنکه صاحب جریانات فکری و روشن باشند. البته در این میان تلاشها و تکاپوی جوانانی که میخواهند بندهای سنتهای تاریخی را بشکنند کمی جای امیدواری و مایه مسرت است. بهرحال، انگیزه اصلی این سوال بیشتر دلایل فرهنگی و هویتی داشت. جانمایه اصلی پرسش این بود که چگونه میتوان هویت هزاره ها را به تصویر کشید. خیلی ها بتهای ویران شده بامیان را سمبل هزاره ها میدانند. به باور من بتهای بامیان حداقل به دو دلیل نمیتواند سمبل منحصر بفرد هزاره ها باشند. اول، بودا یک چهره مطرح تاریخی- مذهبی در کشورهای متعدد جهان است و نمیتواند سمبل یک قوم خاص باشد. دوم، خرافات شیعی و خشونت اسلامی هرگز مجال آنرا نخواهد داد تا بتهای بامیان بتوانند به سمبل عام و مطرح تبدیل شوند. تازه بودیزم هم آنقدر که ما در مدح آن میشنویم نیست. تا همین حالا جنگ بودیسم و هندویسم جان هزاران نفر را در سریلانکا گرفته است، و روزگاری راهبان بودایی نیز در جاپان و لائوس، بسان مولوی های دیوبندی، انتحاری تربیت مینمودند.
طرحی که بعنوان سمبل فرهنگی هزاره ها پیشنهاد میشود برگرفته از دست دوزی زنان هزاره است. دیجیتال سازی این طرح چهار روز طول کشیده است و در این مدت من سعی زیاد نمودم تا عین دست دوزی را بازآفرینی نمایم. هنگام مرورهای مکرر این طرح متوجه شدم که تمام خطوط( بخیه ها) به شکل عجیبی در موازات با همدیگر قرار دارند. شاید بعضی ها این طرح را جدی نپندارند، ولی واقعیت آنستکه این طرح تا حد زیادی در خور توجه و مطالعه است. همین دست دوزی، ظاهرا ساده ای، زنان هزاره نشان میدهد که این مردم گذشته ای دیگری داشته اند. تناسب، موازات، سنگینی، زیبایی و دقت هند سی این دست دوزی شایسته مطالعه و محاسبه جدی است. حالا که این طرح برای اولین بار دیجیتالی میشود و به محراق توجه قرار میگیرد، میتواند موارد کابرد بسیار وسیع داشته باشد. این طرح(با ترکیب های مختلف) میتواند برای دیزاین وبسایت، تزیین پوسترها، استفاده برای روی جلد مجله و کتاب، طرح پیش تی شرت، کاشی کاری و حتا طرح های تزینی ساختمان ها، هم به شکل تزیین روی پنجره و دروازه، وهم به عنوان تزیین حواشی منازل و اماکن عمومی بکار گرفته شود. این طرح میتواند چیزی همطراز یکی از طرح های اسلامی باشد. این طرح علاوه بر زیبایی و سنگینی کم نظیر، نشان منحصر بفرد از خلاقیت و هنر هزاره ها است. و حالا باید دید که هزاره ها در شناخت، قدردانی و احیای هویت فرهنگی شان تا چد حد دانسته و جسورانه عمل میکنند.
به باور نگارنده این طرح به تنهایی میتواند بعنوان سمبل هویت فرهنگی- هنری هزاره ها به کار گرفته شود. رنگهای بکار رفته در این طرح معنا و بار معنوی کاملا امروزی نیز دارد.
سبز: نشانه ای از حفاظت از محیط زیست و سرسبزی و شادابی زمین.
سرخ: تا هنوز، نمادی از آزادی طلبی و جنبشهای مردم گرایانه و طرفدار برابری طبیعی.
زرد: نمادی از هویت بزرگترین گروه نژادی جهان امروز که هزاره ها شاخه کوچکی از آن است.
این دو طرح حیثیت قالب و سنگپایه را دارند. با کپی و چیدن این دو میتوان ده ها طرح و دیزاین آفرید.
استفاده از نسخه دیجیتالی این طرح آزاد و رایگان است.
دو تصویر ذیل سی در صد از تصاویر بالا بزرگتر هستند.
کسانی که علاقه مند سایز بسیار بزرگ این طرح هستند میتوانند با نگارنده تماس بگیرند و یا خود آنرا بازآفرینی نمایند.
از این تصویر در بازآفرینی استفاده شده است. این عکس از یک وبسایت اروپایی که روی هنر دستی افغانستان و منجمله هزاره ها تحقیق میکند، برداشته شده.
I googled Hazara Embroidery
در آینده ترکیب های مختلفی از طرح بالا تزیین و در خدمت بینندگان قرار خواهد گرفت.
پيام‌ها
19 دسامبر 2010, 01:28, توسط باآمد تغییرنام اوغانستان به خراسان
چند روز پیش شاغلی امیرزی سنگین سرپرست وزارت مخابرات که در پشتو بازی و پشتون سازی همفکر و همرنگ عبدالرحمن خان ، گل محمد خان مومند ، غلام محمد پاپا ، حامد کرزی ، انورالحق احدی ، اسماعیل یون ، عبدالکریم خرم ، فاروق وردک ، اشرف غنی احمد زی ، زلمی خلیل زاد ، حنیف اتمر ، سلیمان لایق ، روستار تره کی و هزاران اوغان ذلتی و پشتونیست های قبیله پرست دیگر می اندیشد ، این خوش خبری را به مردم داد که شکم گرسنه و جیب خالی شان با یک معجزه ی پشتونیستی دیگر که شناسنامه ء الکترونیکی و یا " تذکره ء برقی " نام دارد پٌر خواهد شد !
از ده سال پیش که باند پشتونیست های اوغان ذلتی و قبیله پرستان رنگارنگ ، به همکاری دولت های غربی ، آمدند و به سر نیرو های غیر پشتون شیره مالیدند و قدرت سیاسی و نظامی خود را روز به روز محکم تر ساختند و همه امور زنده گی مرگبار در آن کشور را به دست گرفتند ، خیلی دقیق و برنامه ریزی شده ، به پیاده کردن و عملی ساختن اندیشه های فاشیستی و پشتونیستی خود آغاز کردند . انور الحق احدی که سردسته ی فاشیست های اوغانستان است ، خودش را در بانک مرکزی قایم کرد . در آن جا ، نخستین کارهایش این بود که بانک نوت های کشور را به قول خودش " هویت و کرکتر پشتونی " داد. یعنی نگارش فارسی دری را از بانک نوت ها برداشت و پشتو و انگلیسی را به جایش نهاد . این برای فاشیست های پشتون بسیار مهم است که نماد ها و سمبول های کشوری همه به زبان پشتو باشند و هویت و کرکتر پشتونی داشته باشد . قانون اساسی را با جعلکاری و تقلب ، کرکتر پشتونی دادند ، سرود ملی را به پشتو ساختند ، نامه های دولتی و زبان دیوانی را تا جایی که توانستند و برای شان میسر گردیده است پشتو سازی کرده اند . در رسانه های همگانی ، در تیلویزیون ها ، رادیو ها ، نشرات و هر جایی دیگر که دست شان رسیده است پشتون بازی راه انداخته اند . در عین حال ، اوغان ، اوغان ، اوغان گفته حلق و گلوی خود را شاراندند ، تا همگان را به این وادار سازند که هویت اوغانی را به مثابه ء هویت همگانی ساکنان سرزمین ما بپذیرند . اینک ، یکی دیگر از میخ های آخر را بر تابوت هویت های راستین مردمان غیر پشتون ( تاجیکان ، هزاره ها ، اوزبیک ها و دیگران ) می کوبند و فاجعه ی دیگری را بر مردم تحمیل می کنند : شناسنامه ی الکترونیکی اوغانی به مردم می دهند !
شناسنامه ء الکترونیکی یا تذکره برقی ، در واقع جلوه ای است از پشتونیزم الکترونیکی شده است . می گویند که این شناسنامه به زبان پشتو و شاید هم به زبان مشترک پشتو و انگلیسی خواهد بود و برای تمام ساکنان کشور داده خواهد شد . هویت هر فردی که این شناسنامه الکترونیکی را دریافت می کند ، " هویت افتخار آفرین اوغان " می باشد . این هویت پشتونی ( اوغانی ) را به هویت همگانی تبدیل کردن ، همان چیزی است که پدر فاشیزم فرهنگی شاغلی محمود طرزی خواهانش بود ، این همان آرزوی است که پدر فاشیزم قومی گل محمد خان مهمند در هوس اش جان می داد ، این همان چیزی است غلام محمد پاپا رهبر حزب منفور اوغان ملت شوق عملی شدنش را داشت ، این همان آرزوی است که داوود خان دیوانه و نعیم خان کر ( هر دو پسران کاکای ظاهرشاه خائن و هر دو از پیروان جناب هیتلر ) می خواستند به آن برسند ، این همان آرزوی است که حفیظ الله امین قاتل برای تطبیق آن لحظه شماری می کرد ، این همان آرزوی است که ملا عمر کور ، گلبدین راکتیار ، ملا حقانی ، حامد کرزی ، احدی ، یون ، وردک ، اتمر ، خلیل زاد و دیگر پشتونیست های شان می خواهند بدون اندک ترین تردید به واقعیت بیانجامد .
این الکترونیکی شدن پشتونیزم ، این شناسنامه ء الکترونیکی ، از نگاه من ، نه تنها به خاطر اینکه هویت پشتونی را رسمیت می بخشد و تمام افراد ساکن در اوغانستان را ، صرف نظر از هویت واقعی شان ، اوغان می سازد ، بلکه به دلیل های دیگری هم قابل اندیشه می باشد . این یک گامی بسیار مهم است در راستای قایم ساختن یک رژیم دیکتاتوری تک قومی و پشتونی در اوغانستان . پشتونیست ها ، این را در دل شیرین کرده اند که به زودی قدرت دولتی و حکومتی و نظامی و اقتصادی و دیگر امور زنده گی مردم در دست شان متمرکز می شود ، یک دولت پشتونیستی برقرار می گردد و حاکمیت مطلقه ی قومی شان که از دست رفته بود ، دو باره با عظمت نوین سر بر می آورد . با این تصور است که به مساله شناسنامه ء الکترونیکی نگاه می کنند و خیلی هیجانی اند که این برنامه را هرچه زودتر عملی سازند.
شناسنامه ء الکترونیکی ، در اکثر کشورهای جهان ، معمولا از جانب دولت ها و مراجع قدرت مطرح و تشویق می شود ، اما از طرف جامعه مدنی و سازمان های حقوق بشری و مدافعان آزادی های شهروندی در تمام کشور ها با این طرح مخالفت شده است . داشتن شناسنامه ی الکترونیکی حتی در کشور های پیشرفته ای مثل آسترالیا و چند کشور دیگر ، همین امروز ، پذیرفته نشده است . یکی از اعتراض های مهمی که به این شناسنامه وارد می َآید این است که شناسنامه ی مذکور به پولیسی شدن هر چه بیشتر جامعه کومک می کند و آزادی های شهروندی را محدود می سازد .
نگاه اصلی و علاقه ی بیش از حد پشتونیست های دولت فاسد کرزی به جاری ساختن شناسنامه ی الکترونیکی با این مصرف گزاف و سرسام آوری که دارد ، یک نگاه خیلی خطرناک است . پشتونیست ها ، می خواهند که شناسنامه ی الکترونیکی را به مثابه یک ابزار بسیار کار آمد و مهم برای کنترول صد در صد مردم استفاده کنند . آنها می دانند که با شناسنامه ی الکترونیکی ، کسی نمی تواند به آسانی هویت خود را بپوشاند . تمام مشخصات فرد در یک " چیپک " بسیار کوچک ذخیره می شود ، نشان انگشت و کود منحصر به فرد چشمان هر شخص ، در آن ثبت می گردد و هیچ کاری نمی تواند فرد را از نظر مقامات دولتی پنهان سازد . یعنی دولت بر سر اقتدار می تواند به بسیار آسانی تمام شهروندان را تحت نظارت داشته باشد و به ویژه افراد مخالف دولت و کسانی که به فعالیت های سیاسی ضد دولتی دست می زنند به ساده گی رد یابی و شناسایی و سرکوب و نابود می شوند . شناسنامه الکترونیکی در دست یک دولت تک قومی پشتونیستی ، یک وسیله ی بسیار موثر و کار آمد برای سرکوب دیگران خواهد بود .
افزون بر این که در این ماجرای شناسنامه ی الکترونیکی ، یک گروه مشخص پشتونیست ها سود های فراوان پولی را به جیب می زنند ( چون همه طراحان و دست اندرکاران برجسته و اصلی این پروژه در بخش اوغانی اش ، چند نفر پشتونیست های افراطی و سرسخت می باشند ) ، منافع سیاسی قبیله ای خود را نیز بسیار دقیق مد نظر دارند . این شناسنامه برای آنها این امکان را فراهم می سازد که مخالفان و به ویژه فعالان سیاسی و آزادی خواه و عدالت طلب اقوام غیر پشتون را در تنگنا های بیشتر قرار دهند و فعالیت های مبارزین تاجیک و هزاره و اوزبیک و دیگران را دچار مشکل های فراوان سازند .
این نکته نیز قابل تاکید است که بدون شک ، هدف اصلی پشتونیست این است که معلومات دقیق در باره شهروندان غیر پشتون گرد آوری کنند و تمام مشخصات شان را نزد خود قید داشته باشند ، اما شما شاهد خواهد بودید که مثل گذشته هیچ شناسنامه ی به قبایل پشتون ، به ویژه به قبایل سرحدی ، داده نخواهد شد . آنها مثل همیشه نیازی به تذکره تابعیت و وظیقه ی سربازی و مالیه پرداختن و این حرف ها ندارند .
مساله ی اصلی این است که ما می بینیم که پشتونیزم با وصف اینکه از بدوی ترین شکل زنده گی اجتماعی نماینده گی می کند و قبیله را می پرستد و به رشد ناکرده ترین کتله های انسانی روی زمین تعلق دارد ، اکنون الکترونیکی می شود و از همه وسایل برای بیشتر قایم ساختن اقتدار نامشروع خود مدد می گیرد ، ولی ما که خود را نماینده گان فرهنگ شهری و تمدن جهانی و خیلی حرف های دیگر می دانیم ، به ویژه ما تاجیکان ، تا چه وقت در خواب خرگوشی خود به سر می بریم و هیچ بیدار نمی شوییم ؟
از تاجیک و هزاره و اوزبیک و دیگران باید پرسید که عزیزان کارد به کجای تان برسد که شما از جای تان تکان بخورید و بیدار شویید و این دشمن مفلوک و غدار و حیله گر را به خوبی و درستی بشناسید ؟ چون سالهاست که کارد به استخوان تان رسیده و استخوان را بریده است ، ولی ما و شما نه تنها از خود خبر نداریم ، بلکه دست قصاب را نیز می بوسیم !
بر دوستان و قلم بدستان غیر پشتون لازم است که این مساله شناسنامه ی الکترونیکی را به درستی و به صورت همه جانبه بررسی و ارزیابی کنند و از نیت های شوم و هدف های ناپاک فاشیست ها و پشتونیست پرده بردارند . مهم تر از این ، ما باید با تمام ابزار های دست داشته ، در برابر این اقدام هویت زدایانه و فاشیستی با شدت اعتراض کنیم و نگذاریم که آنها این برنامه را به سود اندیشه های قبیله گرایانه ی خود و به زیان تاجیکان و هزاره ها و اوزبیکان و دیگر اقوام شریف عملی سازند . ما را خلع سلاح کردند ، ما را خلع قدرت کردند ، سازمان های سیاسی و نظامی ما را از هم پاشاندند ، اما خود شان هنوز هم مسلح تر شدند ، خود شان هنوز هم قدرتمند تر شدند ، خود شان چندین سازمان نظامی دیگر را ساختند و این روزها همه شاهدیم که میلیون ها دالر خرچ می شود که همه گروه های سیاسی و نظامی و لیبرال و دهشت افگن و انتخاری و دموکرات و غیره و غیره شان جمع و جور و یک دست شوند و حاکمیت استبدادی پشتونی خود را یکبار دیگر بر سراسر کشور قایم سازند . سوگمندانه که برخی از به اصطلاح " سران " و به اصطلاح " رهبران " نامنهاد تاجیک و هزاره و اوزبیک نیز در رکاب شان می دوند و گمان می کنند که خیلی هوشیار و دور اندیش و سیاستمدار هستند . اگر این هوشیاری است ، اگر این دور اندیشی است ، اگر این سیاستمداری است که این " بزرگواران " تاجیک و هزاره و اوزبیک در رکاب پشتونیست ها می دوند و برای تقویت فاشیزم قبیله جان فشانی می کنند ، بهتر است بگوییم که خاک بر این گونه هوشیاری و دور اندیشی و سیاستمداری !
تا با پشتونیزم و پشتون سازی و پشتو بازی اوغان ها به شکل جدی و قطعی و همه جانبه مبارزه نشود ، به گردن پتی و اشک ریختن و عذر و زاری و عریضه نویسی راه به جایی نخواهیم برد . این ها ، ما را ، به نام نشنالیزم فریب دادند ، به نام کمونیزم و سوسیالیزم فریب دادند ، به نام اسلام فریب دادند و در این ده سال گذشته به نام دموکراسی بار بار فریب دادند و هزار رنگ غدر و خیانت کردند ، اما هنوز هم فریب شان را می خوریم ، آله ی دست شان می شوییم و هیچ فکری به حال زار خود نمی کنیم .
بیایید نگذاریم که هویت مان را نابود کنند ، بیایید نگذاریم که همه مردم را " اوغان " بسازند . بیایید در برابر فارسی ستیزی شان ، در برابر هویت زدایی شان ، در برابر فاشیزم و پشتونیزم و برتری جویی افراطی و غیر انسانی شان استوار بایستیم و از هست و بود خود دفاع کنیم . خواب برده گی ، کرختی ، بی توجهی و تسلیم ، ما را به روزگار بسیار سیاه تر از این روزگار کنونی مان خواهد رساند
19 دسامبر 2010, 13:55, توسط شبیر "کاکر"
به آقا ویا خانم که خواهان تغیرنام افغانستان است!
دوست عزیز!
فکرکنم که خیلی ناوقت ازخواب بیدار شده ای مردم افغانستان ازهرهویت قومی که باشند الحمدلله خودرا افغان ویا اوغان میدانند این هویت جمعی است که درآن هزاره وازبک وتاجک وپشتون سالهاست که باهم زیسته اند وبا وجود فتنه انگیزیها ونفاق افگنی ها ودست اندازیهای کشورهای همسایه منجمله ایران وپاکستان بازهم باهم آشنا اند. چنانچه که گفته اند: آب اگر صد پاره گردد بازهم باهم آشناست. وهیچگاه خواهان تفرقه وجدائی نیستند. تو با این نفرت که ازنام اوغان داری فقط میتوانی درتهران ویا دوشنبه یک دوکان ویا دفتر انترنت کلپ باز کنی تا افرادی مثل خودت باهم جمع شده وترانهء ای ضد پشتون وضد اوغان را مانند کورس های دسته جمعی باهم زمزمه کنید.
نوشتن خط درشناسنامه ها ویا تذکره ها به زبان پشتو ازسالها وقرنها به این طرف ادامه داشته وهمهء نخبه گان اقوام مختلف افغانستان این را قبول کرده اند ومیکنند ومیدانند که چنین نوشته ها شکل نمادین دارد وبه هیچ وجه بمعنای حذف کلی یک زبان ویا یک هویت مشخص نیست. روی همین علت است که صدها نویسندهء وشاعر به زبان دری ازمیان پشتونها قد برافراشته اند بعضی ها به دو زبان شعر گفته اند وبعضیی های دیگر هم به یک زبان که همانا دری اصیل باشد. این ترانه های خودت خیلی کهنه شده است خودت میتوانی این نوشته ات را درسایت تاجیک میدیا هم نشرکنی.
درافغانستان خصوصا درمناطق قندهار وهلمند حتی هزاره های وجود دارد که کاملا پشتو زبان استند یعنی اینکه پشتون میباشد زیرا آنها با پشتونها کاملا خلط ومزج گردیده اند. به همین ترتیب پشتونهای شمال همه درمناطق ازبک نشین ویا تاجیک نشینی که زنده گی کرده اند با هویت ازبکی وتاجیکی زنده گی کرده اند وازهویت قومی خویش جز نام چیز دیگری باقی نمانده است. عصر امروز عصر محو هویت ها نیست بلکه عصر کنار آمدن هویت های مختلف فرهنگی است تا باهم دریک محدودهء جغرافیائی زیست باهمی نمایند. هیچ کشوری درجهان یافت نمیشود که ازیک هویت معین نژادی ترکیب یافته باشد. درهرجامعه ای چنین مشکلات هویتی میباشد اما به اندازه ای که تو آنرا پف کرده ای به آن اندازه نیست.
به این نوشته های خودت نه هزاره کدام وقعی میگذارد ونه هم تاجیک ونه هم ازبک.
بلی!
یک کس شاید به این نوشته اهمیت بدهد وآن طرفداران جنگ سالاران وپایلوچان است که درهرقوم وقبیله موجود است وهمیشه از کارت قومیت استفاده های زیرکانه میتوانند بکنند
19 دسامبر 2010, 15:15, توسط مزاری
خان صیب باز هم سلام ! در آینده اگر میخواستید جملۀ بنویسید متوجه انشأ واسم های جمع و مفرد آن باشید ، درغیر آن مانند جملۀ زیرین نوشتۀ شما بی مفهوم است :
( یک کس شاید به این نوشته اهمیت بدهد وآن طرفداران جنگ سالاران وپایلوچان است ....)
"یک کس شاید به این نوشته اهمیت بدهد" تا اینقسمت ، جمله به شخص مفرد مربوط و بعد از آن در ادامه جمله جمع شده ویک کس "طرفداران" میشود و باز در پایان ، جمله به کلمه "است" مفرد ختم میشود . کلمه ارتباطی ( وآن ) کاملأ زاید و بی مفهوم است باید به کلمه (که) جمله پیوند میخورد .
این سطر نوشته اگر چنین نوشته میشد درست میبود : ( کسانی شاید به این نوشته اهمیت بدهند ( که ) طرفداران جنگ سالاران وپایلوچان اند ....)
کمی باسواد شوید !!
20 دسامبر 2010, 15:56, توسط شبیر "کاکر"
خلیل جان!
تشکر از عطف توجه که درپیامهای من ازخود بخرچ میدهی. اما من قبلا قوت منطق وانشای ترا با تریدر خوانده ام که بقریبا خودرا وهمفکران خودرا یکسره به اعدام برابرکرده بودی. خیر است سهو واشتباه ازهرکس سر میزند اما خدا همه ما وشما را از اشتباهات کلان نجات دهد که خودت در زنده گی درایام صباوت ونوجوانی مرتکب شده ای
20 دسامبر 2010, 18:43, توسط مزاری
شبیر خان ! اینمیتو سرته خم کو و قناعت کو که غلط کدی ! تریدر و تنویر و اصیل و بابر ووو دامن شان بالا شده و گریخته اند تا دولکی شون ، بخیر نوبت تو هم میرسه ، اگه طاقت بیاری ؟!