کامران ميرهزار: جمع بندی اجلاس سران ناتو

جهان - افغانستان - فرهنگی - اجتماعی - اقتصادی - سياسی - حقوق بشر - انتشار کتاب - درباره ی ما - کار با ما

روزنامه های برتر دنيا: آسيا آمريکای لاتين آفريقا اروپا ايالات متحده کانادا استراليا پيوندها صفحه ی نخست

کتاب اول کابل

فارسی: افغانستان - ايران - تاجيکستان

چهارشنبه 10/4/83

editor@kabulpress.org

مطالب ديگر به قلم سردبير:

رييس جمهور تشريفاتی

انتخابات تشريفاتی تر

چشم اندازافغانستان نو

جمع بندی اجلاس سران ناتو

حامد کرزی پست رييس جمهوری را تثبيت کرد

به قلم سردبير

اجلاس دو روزه ی سران ناتو در شهر تاريخی و زيبای استانبول را می توان از زوايای گوناگونی واگشايی کرد و تاثيرات بين المللی آن را برشمرد. سران ناتو تنها گرد هم نيامده بودند که درباره ی حضور در عراق و افزايش نيروهايشان در افغانستان بحث و گفتگو کنند. بل در اين اجلاس مسايلی رقم خورد که تاثيرات بلند مدتی را بر سرنوشت کشورهايی چون عراق، افغانستان، ترکيه، ايران و کشورهای عرب خواهد داشت. وقتی دستور کار سران ناتو دو کشور عراق و افغانستان باشد، اين يعنی زنجيره وار در وضعيت کشورهای همسايه ايفای نقش می کند و باعث رويدادهايی چند می شود. نتيجه ی ظاهری اجلاس سران کشور های عضو سازمان پيمان آتلانتيک شمالی اين بود که ناتو نيروهای بيشتری را برای برقرای امنيت به افغانستان خواهد فرستاد و تربيت ارتش نو عراق را بر عهده می گيرد. اما اين اتفاق نظر تا رسيدن به دو کشور اين طرفتر به سمت شرق، در بين راه کشور ايران را هم دستخوش تحولاتی خواهد کرد که اکنون شايد به نظر نرسد، اما خود را می تواند بر آينده ی سياسی اين کشور تحميل کند. حضور گسترده ی ناتو در افغانستان تنها اين نيست که تامين امنيت کند يا نکند؛ چرا که معادلاتی که ناتو از ديرباز در کشمکش با رقيب افسانه ای خود در نظر گرفته، محدود به افغانستان جنگ زده و ويران نيست. حضور در افغانستان بيشتر گسترش ناتو و قدرت نظامی و اقتصادی اين سازمان به شرق می باشد که ديگر رقيب اسطوره ای خود را از پای دراورده و آزادانه بر فتوحاتش می افزايد، سرزمين های بيشتری را در شرق در می نوردد تا زمانی که از خود تهی شود و اين سازمان هم مانند تخيلات در کتاب های تاريخ سياسی، نظامی در کتابخانه هايی مانند کتابخانه ی دانشگاه آکسفورد با کلماتی چون خشونت و نيرنگ خاک بخورد و دسيسه های پنهانی بر ملا شده باشد.

اما اکنون ناتويی که رقيبی برای خود قايل نيست، جولان می دهد و همداستانان نه اينکه برای تامين آرامش دو کشور جنگ زده گرد هم آمده بودند، بل در آخرين نقطه از دامنه ی رسمی خود در ترکيه، بر قلمرو خود افزودند. در اين ميان افغانستان، دو گام بلند به جلو محسوب می شود که از طالع ميمون آنان، رييس جمهور حامد کرزی شخصا به استانبول می رود تا آن ها را با افتخار به کشورش بخواند. از سويی کميسيون حقوق بشر افغانستان نيز افزايش نيروهای ناتو را خواستار می شود تا اين نمايش تاريخی با مسايل انساندوستانه آراسته شود. حتا ژاک شيراک که به مدد بزرگان ادبيات و هنر فرانسه لقب رييس جمهور کشور فرهنگی جهان را يدک می کشد نيز، با چمدانی از اسناد تجارت حقوق بشر پای به استانبول گذاشته بود. افغانستان و عراق دو کشور مثال زدنی برای کمک رسانی و برپايی آزادی و حقوق بشر می باشد که جورج بوش در هر دو جمله ای که می راند، آزادی و حقوق بشر را بی آنکه مخالفتی شود، دستاويزی برای کسب افتخارات بيشتر خود می کند. بی ترديد اعضای ناتو هر يک در بده بستان های مرسوم سياسی شان ، با کشور هايی چون افغانستان، عراق، ايران و .. داد و ستد می کنند. کشور های عضو ناتو چه در قالب اين سازمان و يا جداگانه، نقشی فرسايشی را در کشور افغانستان داشته اند. در تاريخ سياسی افغانستان، دخالت کشور هايی چون انگلستان و آمريکا از اعضای ناتو و شوروی پيشين در بيرون از ناتو، اين کشور را دستخوش تحولات عميق کرده است. دخالت مستقيم آمريکا برای ساختن کمربند سبز اسلامی و در فجيع ترين نمونه ی آن حمايت در استقرار امارات اسلامی طالبان، روند فرسايشی را نشان می دهد که اعضای ناتو در افغانستان داشته اند. اکنون نيز کشور های ناتو همين روند فرسايشی را دنبال کرده و افغانستان را محل يکه تازی نظامی خود می کند. افغانستان کشوری ويران است که تجربه ملت هايی مثل افغانستان نشان داده که کشورهايی از اين دست بايد با دست ملت هايشان ساخته شود. آمريکايی ها نشان داده اند که برای کنترل قدرت خود هر لحظه می توانند در تصميم گيری های خود رژيم های واپس گرا را حاکم کنند. ما فاصله ی تاريخی را نسبت به رژيم طالبان طی نکرده ايم و آمريکايی ها همچون مترسکی از حضور اين رژيم و همکارانشان در گروه القاعده در افغانستان استفاده می کنند. اجلاس ناتو بخوبی نشان داد که اين سازمان بدست آمريکايی ها اداره می شود. آمريکايی هايی که سال ها از نتايج مطالعات کشور دوست و همسان خود انگلستان در اين منطقه استفاده کرده و اکنون خود نقشه ها و نمودار هايی را رسم کرده اند که کشور های ديگر عضو ناتو با يک گام پس و پيش ناچار از همراهی هستند.

تيم کاری جورج بوش ، کالين پاول، تونی بلر و جک استراو ، هريک از زاو يه ای خاص ناتو را به سمتی که در برنامه های اين چند تن بود، می برد و باز به نتيجه می رساند که ناتو بايد برنامه ها و پيشنهادات آمريکا و انگلستان را عملی سازد. حامد کرزی و زلمی خليل زاد روزنه های باقی مانده ی اين برنامه ها را پر کردند که تاييدی باشد بر صحت و درستی عاليجنابان. آمريکايی ها برای پيشبرد اهداف خود نياز به کسی داشتند که او را يکباره بالا بکشند تا شايسته ی اين باشد که در کاخ سفيد در برابر دوربين ها با او ديداری رسمی داشته باشند. برای همين در طی مدتی که کرزی در کرسی رياست جمهوری نشسته، با هماهنگی هايی که خليل زاد انجام می داد، توانست خود را به چهره ی کاملا مطرح در سطح جهان تبديل کند. ديدارهای دست اول سياسی با روسای جمهور کشورها يکی از نمونه هايی ست که کرزای را در بين همتايانش در کشورهای جهان سوم مثال زندنی کرده است. جوايز بين المللی به او تعلق می گيرد و آمريکايی ها در برابر چشم خبرنگاران، صميمانه برای کشور افغانستان آرزوی صلح دارند. در اجلاس دو روزه ی سران ناتو ، مقامات آمريکايی در گفتگوهايشان نمی توانستند عکس انگليسی ها همه ی ناگفته ها را پنهان کند. وقتی که بوش سخن می گفت، چشم های کالين پاول در کنار او نيز می گفت که همه ی اين ها اين نيست. از اين رهگذار رييس جمهور حامد کرزی قاطعانه پست رياست جمهوری خود را برای دوره ی بعد تثبيت کرد. او نشان داد که در رقابت انتخاباتی بی رقيب خواهد بود و همچنان بر اين عنوانش خواهد نشست.اين نتيجه ی کار تيمی آن ها در همکاری صميمانه با آمريکايی هاست. گرچه تاييد اصلی برای باقيماندن در پست رياست جمهوری را کرزی در اجلاس گروه هشت گرفت اما، ترکيه فرصتی مناسب برای کرزی محسوب می شد که بتواند در افکار عمومی افغانستان نيز از خود چهره ای بی رقيب سازد. در عين حال کرزی در اين اجلاس نشان داد که بخوبی می تواند با برنامه های تيمی آمريکايی ها، آن هم از نوع جمهوری خواه های آن هماهنگ باشد. از سويی روسای ديگر ناتو با آگاهی از رياست جمهوری مجدد وی با او گفتگو کردند. در دو گام اينسو که ناتو برداشته و گام های بلندی نيز برای اين سازمان محسوب می شود، افغانستان بيشتر شبيه بازيچه ای ست که بدست عاليجنابان است و مردم در يک بازی نابرابر شرکت می کنند. هر روز بر تعداد کشته شدگان، کودکان و زنان بی سرپرست افزوده می شود تا القاعده و طالبان بهانه هايی باشند برای حضور بيشتر و توجيه شده ی اعضای ناتو. از سويی ديگر چشمه های اميد نيز بين نسل نو افغانستان براه افتاده که اشتباهات نسل پيش را کمتر خواهد داشت. اين نسل نو افغانستان به مدد دانشی که در آوارگی کسب کرده ، می رود که علی رغم همه ی مشکلاتی که دارد، جای پای خود را در جامعه ی پراکنده ی افغانستان باز کند و در سمت دادن آينده سهيم باشد.