حج واجب است اما....

حج زمانی برای هر شخص واجب می شود که آن فرد جدای از هزینه های مصرفی حج ، از از وضعیت اقتصادی مناسب بر خوردار باشد مثلا خانه ، وسائل نقلیه و بقیه امکانات که ملزوم یک زندگی روزمره هستند.

حج دو نوع است یکی حج واجب و دیگری حج تمتع . حج تمتع در تمام طول سال امکان پذیر می باشد . و زمان مشخصی ندارد.

حج واجب زمانی مشخص دارد یعنی 10 ماه ذی الحجه ( عید قربان) در این روز میلیونها زائر مسلمان از کشورهای مختلف جهان عازم مکه مکرمه می شوند . اغلب زائرین از کشورهای ایران ، پاکستان ، افغانستان، مالزی ، اندونزی، و کشورهای عربی و... می باشند.

چند سال است که زائرین افغانی بعد از مشرف شدن به خانه خدا و برگشت از آنجا از عدم امکانات رفاهی و حمل و نقل در طول مسیر و در خود عربستان شکایتها دارند که باید مسیئولین زیربط پی گیر این گونه شکایتها باشند. هزینه هر زائر بخاطر مشرف شدن به خانه خدا در حدود 3000 هزار دلار می باشد که اکثر آن به دولت پرداخت می شود تا دولت خدمات رفاهی حمل و نقل و ویزا را برای زائرین مهیا کند . با توجه به شکایات زائرین افغانی مشخص است که اینگونه خدمات به درستی انجام نمی گیرند. پارلمان پیرو شکایتهای حاجیان ، مسئولین زیربط را احضار کرده تا بتواند جلوی کم کاری آنها را گرفته دیگر شاهد شکایاتی از این قبیل نباشد .

هدف من از نوشتن این مقاله کم کاری مسئولین و سازمانهای مربوطه نیست بلکه هدفم اصل موضوع حج از دیدگاه معنوی و اقتصادی است.

از دیدگاه معنوی با توجه به اینکه در دین ما حج واجب است ، کسانی که مشرف می شوند بخاطر اینست که یکی از مسائل واجب که بر عهده دارند را انجام دهند . همانطور که ذکر شد، حج بر کسانی واجب میشود که ازدارایی مالی خوب برخوردار باشند یعنی کسانی که برای گذراندن زندگی خود سرمایه کافی داشته باشند و بعد از مشرف شدن به خانه خدا انسانهای زائر سعی بر این دارند که بتواند خود را بدور از مادیات دنیا با خدای خودش راز و نیاز کند .

بعد از برگشت از خانه خدا مسلما باید انسان حاجی یک تغییراتی نسبت به دیگران کرده باشد یعنی بیشترسعی کند دیگر به گناه آلوده نشود ، دروغ نگوید . با توجه به اینگونه برجستگی ها افراد حاجی از اعتبار خاص در جامعه برخوردار است بخاطر اینکه ایشان در نظر عموم یک انسان توبه کرده به خانه خدا است
آیا واقعا فرد حاجی برگشته از خانه خدا دارای چنین ویژگی است یا خیر مسلما تا بحال کمتر دیده شده که حاجی بعد از برگشت نسبت به قبل تغییر کرده باشد بلکه با توجه به اعتباری که در جامعه بدست می آورد دست به اعمال می زند که قبلا بدوراز آنها بوده است .

در حقیقت اکثر حاجیان بیشتر بخاطر عوض شدن و یا اضافه شدن پسوند حاجی در آخراسمشان به دنبال حج رفتن هستند . مخصوصا در جوامعی که از نظر فرهنگی عقب مانده تر هستند بیشتر دیده می شود.
دوم اینکه آیا اگر کسی گناهی کرده باشد که آن گناه مربوط به حق خوری و حق کشی در مقابل یک انسان بی گناه باشد در این صورت با رفتن به خانه خدا.آیا خدا می تواند حق دیگران را ببخشد . خیر از آنجاییکه گناه یکی حق الله است و دیگری حق الناس ، اولی مربوط به خداوند است مثل نماز نخواندن روزه نگرفتن و... در اینگونه موارد خداوند می تواند بعد از رجوع انسان به درگاه الهی بندگان خود را مورد عفو قرار دهد ولی در حالت دوم که انسان در مورد دیگر بندگان مرتکب گناه می شود تا رضایت فرد مورد نظر را جلب نکند مورد عفو قرار نخواهد گرفت . بنابراین اگر حج هم برویم باز هم خداوند از حق بندگانش نخواهد گذشت و تا زمانیکه از کسانی در حقشان ظلم شده است طلب بخشش نکرده ایم توبه قبول نخواهد شد.

از دیدگاه اقتصادی با توجه به اینکه سالانه در حدود 30 هزار نفرازکشورمان عازم خانه خدا می شود برای هر نفر 3000 هزار دلار این مسافرت هزینه داشته باشد مبلغ 90 میلیون دلار از کشور ارز خارج می شود با یک حساب سر انگشتی می توان دریافت با این مبلغ سالیانه بزرگترین پروژهای ملی کشور به مرحله اجرا گذاشت مثلا طبق آخرین امار ارقام درباره ی جاده ی کابل هرات مسیرهزاره جات چیزی در حدود 500 الی 600 میلیون دلار این پروژه هزینه دارد با این حساب در طول 6 سال باجمع اوری مبلغ عظیم که در مسیر حج هزینه می شود. بزرگترین پروژه ملی را احداث کرد از انجایی که این پروژه از بین محرومترین مردم میگذرد مسلما رضایت خداوند هم در این کار است. از نظر اقتصادی با احداث چنین پروزه های حمل ونقل و ارتباط میان شهرهای بزگ بزرگترین صرفه اقتصادی را دارد اگر اگر یک عده از این افراد این پروژه را در ارتباط خود نداند که مسلما این طور نیست سالیانه با 90 میلیون میلیون دلار دهها مکتب در مناطق محروم ساخت که خود سرمایه عظیم است و از طرف دیگر با جنین اقدامی می توان پایه های نیروی انسانی کشور را تقویت کرد از آنجایی که انجام چنین پروژه هایی رضایت کامل مردم را در پی دارد بنا براین می توان مدعی شد که خدا هم رضایت دارد .

آیا واقعا جاتی تاسف نیست که 90 میلنون دلار در هر سال از کشوری خارج شود که خود این کشور در طول انقلاب و جنگهای داخلی پایه های اقتصادی خود را کاملا از دست داده است و یک عده انسانها بخاطر زندگی کردن و زنده ماندن میان مرگ و زندگی دست و پنجه نرم می کنند تعداد زیادی از مردم بخاطر فقر شدید اقتصادی و عدم امکانات فرزندانشان را نمی توانند به مکتب بفرستند دولت بخاطر اینکه بتواند استوار بماند دست گدایی پیش دیگر ابرقدرتهای جهان دراز می کندد ولی به راحتی در حدود یکماه90 میلیون دلار ارز از کشور خارج میشود.

اینجاست که انسان به محتوای شعر نزدیک می شود که مفرماید:

دل بدست آور که حج اکبر است/ از هزاران کعبه یک دل بهتر است

کمک به همنوعان کمک به انسانهای نیاز مند بزرگترین حج است .

شاید در جریان باشید که صدها کودک در شهرهای بزرگ از جمله در خیابانهای کابل و دشت چمتله روزهارا با جمع کردن پلاستیگ و مواد کهنه میگذراند تا بتواند کمک به اقتصاد خانواده اش کرده باشد.

با توجه به اینگونه وضعیت اقتصادی و فرهنگی آیا بهتر نیست که یک کودک را از زیر یوغ اقتصادی که برای خانواده اش تلاش می کند خارج کرده آنرا به مکتب فرستاده تا کمتر شاهد فقر فرهنگی در کشور باشیم و از طرف دیگر با بارور شدن آن کودک و هزاران کودک امثال آن این کشور از فقر اقتصادی خارج شده به خود کفایی برسد .
واقعا تاسف دارم که چرا مبالغ هنگفت یا یک اهداف خاص از کشور خارج می شود در صورت که این کشور به هر عدد این دلارها نیاز دارد با 90 میلیون دلاربابت 30 هزار حاجی می توان در هر سال 90 تا مکتب ساخت که در هر مکتب 2000 شاگرد پرورش کرده و 180 هزار کودک محروم را نجات داده.بااین حساب کمک بزرگی در رشد اقتصادی و فرهنگی کشور انجام می شود.

آیا نجات دادن این مقدار کودک محروم که موجب رشد فرهنگی اقتصادی کشور می شود رضایت خدا را بیشتر در پی دارد یا یکبار مشرف شده به خانه خدا؟

بنابراین می توان گفت که درست است که حج واجب است اما نجات یک انسان و هدایت آن در مسیر رشد کشور واجب تر است پس بشتابید که حج به در خانه شما است

شاید یک عده افرادی چنین برداشت کنند که من معنویت حج را قبول ندارم شاید یک قاضی مثل قاضی پرویزکامبخش حکم اعدام منو صادر کند که من علیه دین نوشتم.

با اینگونه قضاوتهای غیر منطقی انسان بیاد افکار اروپایها میفتد. آنها معتقدند که دین باید از سیاست جدا باشد.