عمیقتر حفر کن

عمیقتر حفر کن

گرفته شده از هفته نامه ایکونومیست برگردان به فارسی مسعود اندیشمند
خرابی یک تونل اشاره به مشکلات گسترده تر در افغانستان دارد.

تونل سالنگ حفر شده از درون کوه های هندو کش در ارتفاع ٣٤٠٠ متر یک کار مهندسی شگفت انگیزی است که کابل را با آسیای مرکزی وصل میکند. ولی بااین حال این راهِ حیاتی که توسط اتحاد جماهیر شوروی در سالهای ١٩٦٠ ساخته شده بود، پس از نزدیک به ٥٠ سال غفلت، جنگ و استفاده ی آن توسط ده ها هزار کامیون که بسیاری آنها با تجهیزات ناتو بارگیری میشوند که به پایگاه هایشان به آسیای مرکزی در رفت و آمد اند، نیاز مبرم به تعمیر دارد.
یک سقف چکک کن(آب ریز)، سطح نا هموار و سیستم تهویه و روشنایی ناکافی برای کسانیکه از این تونلِ به طول ٦،٢ کیلو متر استفاده میکنند از یک طرف تصادفات و از طرف دیگر مسمومیتِ مونوکسید آنها را در معرض خطر مرگ قرار میدهد. در یک روزِ بد، بخصوص در زمستانِ پربرف، صدها کامیون(صد ها نه، بلکه هزاارن. مترجم) قطارِ درازی به درازی ١٥ کیلومترِ پیچ و خم در هر دو انتهای تونل را تشکیل میدهد. آنها گاهی تا دو هفته باید صبر کنند تا بتوانند از آنجا عبور کنند. مقامات میگویند که برف کوچها و تصادفات سالانه حدوداً جانِ ٥ نفر را میگیرد. این مقامات همچنان ترسِ این را دارند که سوختِ کامیونها که تخمیناً جانِ صد ها نیروی شوروی و افغان را درسال ١٩٨٢ گرفته بود، باز تکرار نگردد.

دولت افغانستان و کمک کنندگانِ خارجی ضرورتِ اِعمار تونل جدید ر ا میدانند. بستنِ تونلِ موجود برای تعمیر حد اقل نه ماه را در بر میگیرد که درینصورت عبورِ وسایل نقلیه ی سنگین بین شمال کشور و پایتخت درین مدت متوقف میشود. اما هیچ کس حاضر به اقدامِ هزینه ی ساختن این تونل که بیش از یک میلیارد دالر تخمین زده میشود را ندارد. این یک مشکلیست که بطور فزاینده در افغانستان سنگین تر میشود بخصوص هنگامیکه نیروهای خارجی افغانستان را با بودجه های کلانِ انکشافی خود به زودی ترک خواهند کرد. مقامات غربی میگویند که برای آنها متقاعد کردن دولتِ افغانستان در این مورد که روزهای کمک های رایگان برای دولت فغانستان از طرف جامعه ی بین المللی تمام شده است، سخت بوده است. نمایندگی ایالات متحده برای توسعه ی بین المللی گفته است که این اداره هیچ گونه پروژه های زیربنایی جدیدی را در افغانستان کمک نخواهد کرد. بانک جهانی و بانک توسعه ی آسیایی همچنان وعده ی تأمین مالی تونل را در آینده نمی دهد.

بجای آن، آنها تلاش دارند تا دولت افغانستان را وادار کنند تا به راه های جدید برای تأمین مالی چنین پروژه ها نگاه کنند. به این معنی که یک باج راهِ جدید و یک تونل در نزدیکی سالنگ که با مشارکت بخش دولتی و خصوصی پرداخت گردد، بنا شود. این مشارکت دولت و بخشِ خصوصی که در میان دولت های مقروض در سراسرِ جهان رایج است، ایده ی وادار کردن بخش خصوصی برای سرمایه گذاری، ساخت و راه اندازی یک جاده ی جدید برای افغانستان چنان نو به نظر میرسد که نظر به یک کارمند داخلی، ضرورت به توضیح آن به مقامات دولتی گردیده بود. باج گیری در شاهراه ها برای افغانستان یک چیزی جدیدی نخواهد بود (باج گیری در راه ها مورد علاقه ی جنگسالاران و طالبان بوده است)، اما پیدا کردنِ یک شرکت بخاطرِ سرمایه گذاری برای بنای یک تونلِ نو که حد اقل ٥٠٠ میلیون دالر هزینه دارد در یک ملتی و دولتی که دچارِ فساد و عدم قاطعیت است دشوار خواهد بود.
در ماه جولای مهندسین ارتش امریکایی کار های تعمیر فوری را در تونل سالنگ، باتعمیر کردن روشنایی و تهویه و با جایگزینی آسفالت آغاز کردند. این سری دومی از تعمیراتِ کلان در دو سالِ گذشته است. نجیب الله وزیر فواید عامه ی افغانستان ابراز تأسف کرد و بیان داشت: "آنها این همه تعمیرات را برای خودشان انجام میدهند، در کمتر از دوسال دیگر من نیاز به پیدا کردنِ راهِ حلِ دیگری باید باشم."

حکومت رئیس جمهور کرزی و شاهراه سالنگ

محمد اکرام اندیشمند

چهار شنبه 24 آوريل 2013

شاهراه سالنگ به عنوان شاهراه اتصال شمال افغانستان به پایتخت و سایر ولایات جنوبی، شرقی و غربی اهمیت حیاتی دارد. هر روز بین بیبست تا سی هزار عراده موتر (ماشین)از این شاهراه در رفت و آمد اند. باز سازی شاهراه، نگهداری یا حفظ و مراقبت شاهراه و تنظیم تردد این هزاران عراده جات یکی از نشانه های مدیریت مؤفقانه و حکومت داری خوب جناب رئیس جمهورکرزی و اعضای حکومت ایشان به ویژه نهادهای مربوط به سرک سازی و خدمات عامه است. نقش شورای ملی یا پارلمان افغانستان در نظارت از کارکرد حکومت بر باز سازی و نوسازی شاهراه سالنگ، به خصوص نمایندگان ولایات شمال افغانستان در هردو مجلس، کارآیی و شایستگی پارلمان و نمایندگان ولایات شمال را منعکس میسازد.

رئیس جمهور پیوسته از وزارت فوایدعامه و نهادهای مربوط به بازسازی شاهراه سالنگ گزارش بدست می آورد و وزارت مذکور کار شرکت های خارجی و داخلی را در مورد بازسازی و نوسازی سالنگ پیوسته ازنظر کیفی و کمی ارزیابی و نظارت می کند.

بنا براین هزاران مسافری که روزانه از شاهراه سالنگ عبور می کنند از سهولت و آرامش باورنکردنی در سفر برخوردار می شوند. سهولت سفر به شاهراه سالنگ و عبور راحت از این شاهراه هزاران نفر را وسوسه می کند تاجهت تفریح و تنفس از هوای پاک و زیبای سالنگ رخت سفر بربندند و از شمال و جنوب بسوی سالنگ روی بیاورند.

هوای سفر راحت در شاهراه سالنگ و نسیم ملایم بهاری دره های زیبای سالنگ در سوم ثور1392خورشیدی جناب رئیس جمهور کرزی را با وزیران کابینه اش و نمایندگان مردم در هر دو مجلس پارلمان به سفر سالنگ کشاند. آنها تصمیم گرفتند تا پیروزی و توانایی حکومت خود را در بازسازی و نوسازی شاهراه سالنگ یکجا با هزاران هموطن و"رعیای" خویش که سهولت و آرامش سفر سالنگ را تجربه می کردند، جشن بگیرند. محل برگزاری این جشن با شکوه ساحه زیبای دوشاخ در سالنگ شمالی تعین شده بود. من هم افتخار شرکت در این جشن را داشتم. نکته ی بسیار جالب و شگفت آور این بود که برای اولین بار رئیس جمهور کرزی و وزیرانش را بدون بادیگارد و بدون آنکه خود را در عقب شیشه های سیاه و تاریک موتر های زرهدار زندانی کرده باشند، در میان مردم می دیدم. وکیلان نیز بدون محافظ مسلح در میان مردم دیده می شدند. همه شاد و خندان بودند. رئیس جمهور، وزیر، وکیل و مردم. پس از سخنرانی ها که رئیس جمهور از وزیران به خصوص ا زوزیر فواید عامه تقدیر به عمل آورد، وزیر رئیس جمهور را ستود و وکیل برای هردو مداحی کرد، مراسم تقدیر از باز سازی و نوسازی شاهراه سالنگ با ارائه تقدیر نامه و اعطای جوایز بسیار گرم و داغ شد. یکی به گردن دیگر مدال افتخار می آویختند و بازسازی شاهراه سالنگ را افتخار دوران اقتدار و حاکمیت خویش می خواندند. وزیران و وکیلان کف می ردند.

هزاران "رعیتی"که در دره دوشاخ شاهد و ناظر این جشن بودند با هلهله و سوت، اربابان خود را بدرقه میکردند و برای شان مرحبا می گفتند. هلهله و سوت رعیای رئیس جمهور من را از خواب سنگینی که پس ازشش ساعت سفر پرمشقت و تلخ از جبل السراج تا دره دوشاخ فرو رفته بودم بیدارم کرد. هزاران نفر تا آنجا ساعت های متوالی را با عبور از جهنمی بنام شاهراه سالنگ و با تنفس گاز و دود ماشین ها پشت سر گذاشته بودند. چند ساعتی را هم در راه بندان ناشی از بی نظمی ترافیک شاهراه توقف کردند. اما بسیاری از آن رعیا حرفی در تقصیر حاکمان و وکیلان خود نداشتند.

آری! همین طور بود؛ هرمردم و ملتی، مطابق شایستگی خود زمام داران و نمایندگان خود را انتخاب می کنند.