شاه امان الله قهرمان یا ضد قهرمان

درین روزها سازمان بدنام "افغان ملت" سخت می کوشد اظهارات منسوب به لطیف پدرام در خصوص امان الله شاه را دست مایه قرار داده، برای تصفیه حساب های سیاسی از آن استفاده کند وبا راه انداختن مظاهراتی در جلال آباد وکابل وهرات می خواهد این گونه القا کند که انتقاد از شاه امان الله - یک تن از رهبران طائفه بارکزی - در تضاد با موازین ملی قرار دارد.

قبیله سالاران وقتی که هزاره ها در بهسود از خانه هایشان توسط کوچی ها به همکاری القاعده وطالبان کوچانده می شوند ومنازل شان به آتش کشیده می شود، دم فرو می بندند وانمود می کنند که گویا کوچی ها برای رسیدن به حق مسلم خود دست به چنین اقداماتی زده اند.

وقتی که وزیر بی سواد فرهنگ در قرن بیست ویک خبرنگاری را به جرم سخن گفتن به زبان مادری خود واستفاده از واژه های ناب فارسی، مجازات می کند واز کار برکنار می کند واین کار او را مغایر ارزش های اسلامی می داند، آب از آب تکان نمی خورد وفاشیستان جاهل یا سکوت می کنند یا برای این کار وزیر فرهنگ توجیه تراشی می کنند.

وقتی که تلویزیون به اصطلاح ملی! از نشر اعلانی که در آن واژه دانشگاه به کار رفته خود داری می کند وبدین گونه نهایت دشمنی ونفرت خود را از زبان فارسی که زبان فرهنگ وتمدن وتاریخ این مرزوبوم است، نشان می دهد حتا یکی ازین فاشیست های عقده ای هم به این کار بی منطق وزیر خرده نمی گیرد.

ولی وقتی کسی همانند لطیف پدرام از راه می رسد وشهامت به خرج می دهد وانتقاداتی را در مورد امان الله شاه مطرح می کند، همه این قبیله پرستان حتا برخی نمایندگان پارلمان که ممثل اندیشه های تمامیت خواهانه هستند،به هیجان می آیند وبرای دفاع از امان الله گلو پاره می کنند وبرای پدرام خط ونشان می کشند وخواستار لغو حزب کنگره ملی به ریاست لطیف پدرام می شوند وازین قبیل مسایل.

جالب این که در گزارش سایت فارسی بی بی سی آمده بود که مظاهره چیان برضد پدرام در کابل، اظهارات پدرام را اهانت به ارزش های ملی قلمداد کرده اند!.

من نمی دانم انتقاد از شاه ندانم کار وعجول وساده لوحی همچون امان الله چه ربطی به ارزش های ملی دارد؟. قبیله پرستی چه افکار پست ومزخرفی که تولید نمی کند.

امان الله همان کسی است که برای رسیدن به کرسی شاهی با نادیده گرفتن همه ارزش ها وموازین اخلاقی پدر خود را به قتل رساند. آخر کشتن آدم هرچند آن آدم کسی همچون حبیب الله شاه عیاش وخوش گذران باشد چیز ساده ای نیست آن هم به وسیله پسرش.

پرسش های زیادی در مورد شخصیت وسلطنت امان الله وجود دارد. از جمله این که چرا امان الله که خود را بانی استقلال افغانستان می دانست وهوادارانش وی را فاتح جنگ های افغان-انگلیس می دانستند هیچ گاه جرات این را به خود نداد که در برابر به اصطلاح افراد اغتشاشی از خود مقاومت نشان دهد. آیا جز این بود که با اقدامات بی منطق خود همه پل های پست سر خود را خراب کرده بود وبه این نتیجه رسیده بود که یارای مقابله با نیروهای مردمی را ندارد؟

امان الله این شاه دمدمی مزاج وساده اندیش آیا هیچ نمی دانست که پیشرفت کشور هیچ ربطی به پوشیدن لباس وکلاه فرنگی ندارد؟ آیا این کارهای کودکانه می توانست کشور ما را جلو ببرد ومردم ما را از فقر وبدبختی نجات دهد. آیا این شاه کم سواد هیچ نمی دانست که تغییر تقویم چه دردی را دوا می کند؟ بعدها معلوم شد که این اقدامات نه تنها سودی به حال کشور ما نداشت بلکه زمینه هایی را هم که برای اصلاحات وجود داشت برای سالیان دراز، از بین برد.

این را هم نباید فراموش کنیم که امان الله سخت پابند دفاع از قبیله پشتون بود. انتقادات پدرام روی همرفته روی این نکته تمرکز دارد که امان الله کسی بود که ایده انتقال پشتون ها به شمال را عملی ساخت وبا حمایت مادی ومعنوی خود، پشتون هایی را از جنوب واز سرحد به شمال منتقل ساخت و آن ها هم با کوچاندن مردم بومی مناطق شمال در آن سامان، مسکن گزین شدند واین باعث شد که اختلافات قومی گسترده تر شود وما روز به روز شاهد دور شدن اقوام مختلف از یکدیگر باشیم.

امان الله اولین کسی بود که زبان پشتو را در کنار زبان فارسی مطرح ساخت واین اقدام وی منجر به این شد که کسانی با استفاده از مسایل زبان وبرتری زبانی واکثریت واقلیت، بخواهند خواست های تمامیت خواهانه خود را بر دیگران بقبولانند.

بر خلاف آن چه که قبیله پرستان تبلیغ می کنند امان الله هیچ اعتقادی به اصلاحات سیاسی ومشروطه خواهی واین چیزها نداشت وخوی مستبدانه داشت. مورخ پشتون ها عبدالحی حبیبی(همان کسی که پته خزانه را جعل کرد وبه گفته خودش به پشتون ها تاریخ ساخت وهویت بخشید) می گوید:" مشروطه خواهان از امان الله خواستند که با گزینش نخست وزیر وتشکیل شورای ملی که از سوی مردم انتخاب شود، نظام را به سوی مشروطه شدن سوق دهد. امان الله هیچ اعتنایی به این پیشنهادات نکرد واین باعث شد که مشروطه خواهان از امان الله دوری گزینند". آخر امان الله هم نواسه عبدالرحمن جلاد بود.

درین مورد حرف برای گفتن زیاد است ولی یک چیز را می خواهم در فرجام متذکر شوم وآن این که متاسفانه نویسندگان وروشنفکران غیر پشتون، غالبا منفعلانه عمل می کنند وجرات این را ندارند دیدگاه های خود را در مورد تاریخ وفرهنگ این سرزمین فلاکت زده، رک وراست وبدون ملاحظه کاری بیان کنند. سیاست های فاشیزم قبیله آن قدر کارگر افتاده که جرات را از آن ها سلب کرده است. به همین دلیل است که موضعگیری های کسانی همچون پدرام را در یک چنین وضعیتی غنیمت می شمارم.

به همین مناسبت می سزد که از خانم فرشته حضرتی یادی کنیم که با شور وشوق تمام در رادیو پیام زنان در کشور سویدن با طرح مسایل مهم وحیاتی ودر عین حال جنجال برانگیز به جنگ اندیشه های فسیل شده قبیلوی می روند وشهامت اخلاقی این را دارند که هیچ اعتنایی به آن چه جاهلان می گویند نکنند.