مواد مخدر؛ درآمد تضمینی، اشتغال سه میلیونی و مبارزه دشوار

به همین دلیل برای ارتقای ظرفیت نیروهای پولیس مبارزه با مواد مخدر، سمینار سه روزه ای در کابل برگزار گردید، تا نیروهای پولیس مبارزه با مواد مخدر بتوانند آمادگی ها لازم را به صورت مستقل در امر مبارزه با این مواد افیونی بعد از سال 2014 داشته باشند.

بازمحمد احمدی معین مبارزه با مواد مخدر در این سیمینار سه روزه گفت: "یکی از اهداف عمده پولیس مبارزه با مواد مخدر در سال جاری ارتقای ظرفیت رهبری، اکمال تجهیز بیشتر وافزایش عملیات ها در راستای کشت و قاچاق مواد مخدر در سطح ولایات می باشد. اين اداره سعى دارد تا قبل از سال ٢٠١٤ ميلادى که پروسۀ سپردن مسووليت هاى امنيتى به نيروهاى افغان تکميل ميشود، توانايى هاى منسوبين مبارزه با مواد مخدر را بالا ببرد تا بتوانند بعد از خروج نيروهاى بين المللى، مستقلانه عليه اين پديده مبارزه کنند".

هرچند او ادعا دارد که نسبت به سال گذشته دستگيرى قاچاقچيان ٣٠ درصد در سال جاری افزايش یافته است، اما او می گوید روند مبارزه با مواد مخدر در افغانستان با مشکلات و چالش های زیادی دچار است که یکی از این مشکلات دخالت های سازمان یافته مافیای بین المللی خارجی است که می خواهند افغانستان به مکان امن برای تجارت افیونی آنان تبدیل گردد. او مبارزه عليه مواد مخدر را يک پديدۀ ملى و بين المللى دانست و گفت: تاحدى که توقع داريم، جلو قاچاق و توليد مواد مخدر گرفته نشده است.

این که توانایی پولیس مبارزه بامواد مخدر در آینده چقدر بالا خواهد رفت و آیا نیروهای پولیس توانایی مبارزه مستقل با مواد مخدر را در سال 2014 دارند یانه و ایا این نیروها توانایی خودشان را تا این تاریخ در چشم اندازه تعیین شده ارتقا داده می توانند، یانه؟ موضوعی است که در آینده روشن خواهد شد.

اما معین مبارزه بامواد مخدر وزارت داخله دو آمار بلند بالایی نیز داد که نشان می دهد که مردم افغانستان تاچه اندازه به درآمد کشت و تولید مواد مخدر وابسته است و چه میزان مواد مخدر در کشور رشد داشته است. براساس آماری که او ارایه داده است هم اکنون بیش از سه ميليون نفر در کشت، توليد و قاچاق مواد مخدر در افغانستان مشغول هستند که قسمت عمده این فعالیت ها و اشتغال این چنینی در ولایت های جنوبی است. آمار دیگری که ارایه گردید این بود که افغانستان 93 در صد مواد مخدر دنیا را تولید می کند.

باتوجه به این آمار، پولیس افغانستان هرقدر در امر مبارزه بامواد مخدر موفق باشد، بازهم نمی تواند کشت، تولید و قاچاق مواد مخدر را در افغانستان از بین ببرد، زیرا کشت کوکنار وتولید و قاچاق موادمخدر امروزه در افغانستان به یک شغل تبدیل گردیده است، طوری که بیش از 3 میلیون نفر به آن اشتغال دارند و میلیونها نفر از این طریق امرار معاش می کنند، آیا پولیس افغانستان می توانند مانع اشتغال بیش از سه میلیون نفری شود که میلیونها نفر دیگر را نیز نان می دهند؟.

این آمار زمانی بسیار قابل توجه و تامل خواهد بود که آمار اشتغال سه میلیونی به مواد مخدر را با آمار بیکاری در کشور مقایسه کنیم. براساس آمارهاي رسمي كه از سوي سازمان ملل درافغانستان انتشار يافته است بيش از 40 درصد مردان و بيش از 60 درصد زنان درافغانستان بيكار هستند. كساني كه آمار شان در ليست افراد شاغل يا صاحب كار قرار گرفته اند نيز كساني هستند كه بسياري از آنان شغل دايمي ندارند، بلكه در آمد كوتاه مدت يا منقطع دارند و دولت افغانستان اين افراد را جزء افراد بيكار به شمار نياورده اند، به عنوان مثال كارگران ساختماني سر چهار راه ها كه هر صبح گاه در سر هرچهار راه بيش از هزار نفر منتظر كار مي مانند و از اين جمع فقط يك درصد شان در ان روز به كار مي روند و بقيه شان هم چنان بيكار به خانه بر مي گردند، دولت افغانستان همه اين افراد را جزء كارگران شاغل يا صاحب كار به شمار آورده اند، هم چنين افرادي را روزها به دست فروشي مشغول هستند و سركراچي و تبنگ چيزهايي را برای فروش عرضه مي كنند در حالي درآمد انان در روز شايد كمتر از 50 تا صد افغاني باشند، اين افراد جزء كساني قرار گرفته اند كه مشغول به كار هستند.

حال باتوجه به آمار فوق در زمینه بیکاری و نحوه اشتغال پاره وقت و یا درآمد بسیار کم مردم، ایا اشتغال به کشت، تولید و قاچاق مواد مخدر بهترین شغل پر درآمد با توجه به مشاغل دیگر در افغانستان نخواهد بود؟. وقتی که اشتغال به مواد مخدر پردرآمد ترین شغل باشد، چگونه می توان با آن مقابله کرد و مانع رشد و گسترش آن شد؟. آنهم در کشوری که براساس آمار سازمان ملل بیش از 7 میلیون و سه صد هزار نفر از جمعیت 30 میلیونی افغانستان زیر خط فقر زندگی می کنند و وضعیت شان به سرحد هشدار در نبود مواد غذایی برای آنان رسیده است.

هرچند معین وزارت مبارزه با مواد مخدر می گوید که گشت کوکنار در کشور افزایش نیافته است، اما آمارها و نیز رجوع گسترده کشاورزان به کشت مجدد کوکنار چیزی دیگری می گوید، سال گذشته به دلیل آن که قیمت مواد مخدر در دو سال اخیرکاهش یافته بود، به صورت طبیعی میزان کشت و تولید مواد مخدر افغانستان نیزکاهش چشم گیریافت، زیرا تولید انبوه تریاک در سال های گذشته سبب نوسان قیمت در بازار این مواد افیونی گردید و کشاورزان به ناچار به مواد زارعی دیگری روی آوردند، اما طولی نکشید که قیمت تریاک و دیگر ماده های مخدر ناگهان به شدت افزایش یافت، طوری که چند برابر قیمت آن بالا رفت. با لارفتن قیمت مواد مخدر به صورت طبیعی کشاورزان سه میلیونی را تشویق به کشت مواد مخدر در سال جاری کرد. هم چنین دفترمبارزه با جرایم ومواد مخدرسازمان ملل متحد دو ماه پیش اعلام کرد: کشت خشخاش و تولید ‏موادمخدر امسال دربخش‌هایی ازافغانستان که قبلاً عاری از خشخاش شده بود، درحال ‏رشداست. به گفته این اداره افزایش قیمت تریاک باعث تحریک دهقانان شده است.

آماری که خود جناب معین اعلام کرده خود نشان از گسترش کشت تریاک در سال جاری دارد، او می گوید که افغانستان 95 درصد مواد مخدر کل جهان را تولید می کند، این امار نیز نشان می دهد که علی رغم مبارزات پولیس افغانستان روند کشت، تولید و قاچاق مواد مخدر رو به افزایش است.
یکی دیگر از عواملی که سه میلیون نفر به مواد مخدر اشتغال دارند این است که محصول تضمینی است، در افغانستان خرید هیچ محصولی غیر از تریاک، تضمینی نیست. مافیای بین المللی مواد مخدر حتی برای تشویق کشاورزان فقیر و نیازمند، محصولات کوکنار آنان را پیش خرید می کنند، مافیای بین المللی مواد مخدر از این طریق هم کشاورزان را همیشه مدیون خود قرار می دهند و هم بر بازار این مواد افیونی مسلط می شوند و هم به راحتی می توانند طرح های کشت بدیل دولت را خنثی نماید.

در چنین وضعیتی آیا واقعا مبارزه با مواد مخدر در افغانستان دشوار نیست؟ و آیا واقعا نیروهای پولیس تا سال 2014 ظرفیت آن را پیدا خواهد کرد که بتواند به تنهایی با پدیده رو به گسترش مواد مخدر که بیش از سه میلیون نفر به آن اشتغال دارند، مبارزه کند؟.