حزب درباری در كابل

بيست و هشت سال پيش با سرنگوني جمهوري كودتايي سردار محمد داود فقيد، حزب نخبه گان رژيم به نام " غورزنگ ملي " كه به اثر تشويق جمعي ازمجلس آرايان چاپلوس و در نهايت با سفارش سردار داود و مشاركت جمعي از شخصيت هاي خانداني ، وزرا ، معيينان و سفراي حكومت تشكيل شده بود، نيزبراي هميشه معدوم گشت. نفوذ حزب غورزنگ ملي در اوج قدرت داود خان ، به عنوان تشكيلات مجزا از مردم ، هرگز به خارج از دايرهء قدرت راه نيافت.

افغانستان در بيش از چهل سال اخير، بار احزاب و تنظيم هاي درباري و سفارشي زيادي را بردوش كشيده است كه سخن گشودن درباب كارنامه هاي هريكي از احزاب و جريان هاي چپ وراست را درين اجمال مجالي نيست و اين چه بسا كه روح و جان سوهان ميزند وتاسف ميزايد.

كس نديده است كه در افغانستان، حاكمان ونخبه گان از گذشت روزگار، نكته يي درخور آموخته باشند و دير يا زود ، فرياد ندامت ( هر چند درخاموشي ) از دل برنكشيده باشند.

اينك زمزمه هايي بالا گرفته است كه هيأت حاكمه در ارگ (تولد گاه غورزنگ ملي ) ، همان خيالي به سر پروريده اند كه زماني ارگ نشينان پيش ازايشان چنين كرده بودند. اما درين خصوص ، كردار قدماي مستقل الراي ، با دمچاقي هاي آماتوري مقامات امروزي تفاوت هايي داشت كه به توجهش مي ارزد.

درسال هاي چهل وپنجاه، سازنده گان و آباد گران احزاب چپ وراست، جواناني بودند كه بار زحمت وكار شباروزي و داوطلبانه را بردوش مي كشيدند تا درخت آرمان هاي شان را به هر طريقي كه خود صواب مي دانستند، از ذخيرهء جان، حوصله و انرژي جواني سيراب كنند و درين ره كسي خسته گي نمي شناخت و دغدغهء طمع پول و جايداد و جايگاه در قلب هاي تپينده آن نسل زير چرخ تاريخ رفته ، رخنه نمي كرد. عبدالرحمن محمودي ، مرحوم غلام محمد غبار، دكتر عمر،مهندس حبيب الرحمن و عبدالمجيد كلكاني نماد هاي درخشان ياد گارمبارزات آن ايام اند كه امروز نام آنان درسرلوحهء آرمان هايي كه هرگز غروب نمي پذيرند، مي درخشد.

آن چه سال هاي پسين شاهدش بوديم، يك به يك ، خوب و بد ، زشت وزيبا ، افراط و تفريط و جذبه هاي پيش از وقت و خشم وهيجان هاي پس ازپيروزي و سرانجام ركود و نوبت ياس دورهء پايان ماجرا ها، درج برگهء تاريخ شده است وانصافاً ازآن همه توفان هاي اجتماعي، چنان تجربه هايي در حافظه ما جايگير شده اند كه ديگر تكرار آن همه اشتباهات و محاسبه هاي وارونه را فرصتي براي جولان گري نيست.

نقطهء اتكاي سرنوشت اصلي سازنده گان غورزنگ ملي در سي سال پيش، حداقل در خارج از افغانستان نبود وعلي رغم انزواي تاريخي و اقتصاد ضعيف كشور، جميع درباري ها و اصحاب قدرت، زير سقف خانهء خود شان نفس كشيده ومانند مقامات امروزي حكومت ، بعد سال هاي فراموشي و دل بركندن و رها كردن زنجيرهء سرنوشت به " امان خدا" ، بر مردم از خارج نازل نشده بودند. از همين رو جمعي از وفاداران سردار داود تا آخرين لحظهء حيات در كنار رهبر غورزنگ ملي و دربرابر رگباركودتا چيان ايستادند و مردند.

جنگ احزاب ازآن پس نيز، ره به جايي نبرد وخاطره هاي ناميموني در اذهان مردم بر جاي نهاد. رئيس جمهور كرزي نيز به شيوه نهي از منكرات، در دو سال نخست رياست جمهوري اش، در واكنش به سخنان شماري از نمك حلالان كه بر ضرورت ايجاد يك حزب جديد به رهبري آقاي كرزي ، پافشاري داشتند، تشكيل حزب را عملي كراهت بار و مضر به حال ملت قلمداد كرده و مي گفت كه از جور همين احزاب و "حزب بازي ها " بود كه افغانستان داروندار خود را از دست داد و او قصد ندارد تا دست به سوي كارنامه هاي ناكام دراز كند.

اما گويي در سال 1386 يك باره ورق برگشته است وظاهراً ضرورت هاي جديد، كار را برهيأت حاكمه تنگ كرده است و رئيس جمهور به دريافت تازه يي رسيده و دستور تشكيل حزب جمهوري را صادرنموده است. جالب اين جاست كه رئيس جمهور، اجراي اين مأمول را به دوش آن عده افراد بي گانه با تلخي هاي مبارزه و ناكرده كاري گذاشته است كه درشش سال اخير،حد اقل در عرصهء اداره و كار براي مردم، كوچك ترين دست آوردي نداشته اند.

برفرض حزب جمهوري صد ، دوصد مقام دولتي و پارلماني را وارد فهرست خود كند كه چي؟ هر گاه باد تغييرات ازقلمرو نخبه گان بگذرد، جا خالي خواهند كرد و رئيس جمهور درمنگنهء اجبار تنهايي دست و پا خواهد زد كه فلان وزير به محض اين كه از وظيفه اش بركنار شده و يا خلاف خواسته اش به جايي ديگر گماشته شده است، از خيرعضويت حزب درگذشته و پي كار خود رفته است.

زمانهء عجيبي است !

دايرهء اعضاي حزب جمهوري تا زماني شكسته نمي شود كه پول و مقام از كسي گرفته نشود و يا تغييراتي در سياست امريكا و انگليس در خصوص ساختار حكومت و رفتار با مخالفان وهمسايه گان و يا تصميم جايگزيني چهره هاي جديد به جاي چهره هاي كهنه در دستوركار قرار نگيرد.

يك آزمايش غافل گيرانهء ديگر هم مستوجب توجه است. واجب است كه مثلاً از يكي ازين حضرات كه از بركت آب وهواي متغيير سياست هاي جهاني برمسند وزارت ، ولايت و معاونت نشسته و افتخار عضويت حزب جمهوري را نيز حاصل كرده، بپرسيد كه حزب در اصل چه چيزي است؟ شالوده يك حزب ، آرمان ومبارزه درراه مردم است و سختي ها و گرسنه گي به جان خريدن. داد از بيداد ستانيدن و سنگ زيرين آسياب شدن. پس مرام تو كه از سروصورتت به اصطلاح ويتامين مي بارد و تذكرهء امريكا و اروپا در جيب داري و سوگند به نام نامي كشوري ديگر، ياد كرده اي، ازين همه نام نويسي و دريشي پوشيدن و خزيدن در موتر هاي شيشه سياه چه طرفي خواهي بست؟

يا مي شود از آقايان ديگري كه دل درگرو حزب جمهوري داده اند، سوال كرد كه چه پيش آمد كه يك باره از موقف يك دكاندار ساده وارباب دهكده فقير به كرسي وزارت نشانده شدي و حالا از روي تفنن و شكم سيري و انباشت پول و فرصت هاي فراوان به كلوپ صاحبان درگاه پيوسته اي. نشود كه رعدي درآسمان صاف خيالاتي كه از روي ساده گي به عاريت گرفته يي ، غرش كند و تاب يك روز گرسنه گي و يا از دست دادن مقام و منزلت نياوري و چنگ به ريسمان حزب ديگري بزني؟

آقايان!

با مفاهيم و حقيقت هاي حزب، مبارزه ، قدم نهادن درراه آرمان هاي مقدس و آزمايش هاي سوختن درراه مردم، نمي شود شوخي كرد.

توصيه ما اين است كه : قبل از آن كه به مد روز رفتار كنيد، ابتدا نظري به تاريخ هم بياندازيد.